3-Mavzu: Sifatni boshqarish tashkilotlariga ishlab chiqarish texnologiyalari va mahsulot sifatini boshqarishdagi o’rni

3-Mavzu: Sifatni boshqarish tashkilotlariga ishlab chiqarish texnologiyalari va mahsulot sifatini boshqarishdagi o’rni (6 soat) 1-ма’ruza. Ishlab chiqarish jarayonlarida sifatni boshqarish (2 soat)

• Texnologik jarayonlar aniqligini ta’minlash bo’yicha asosiy tushunchalar
• Ruxsat berishni statistik o’rganish
• Texnologik tizimning aniqligini baholash (o’lchov tahlili)

Sifat ko'rsatkichlarini o'lchash usullari

Kvаlimеtriya mаhsulоtlаr vа хizmаtlаrning sifаtini o’lchаsh to’g’risidаgi fаn. Sifаt ko’rsаtkichlаrini аniqlаshning instrumеntаl vа tаjribаviy usullаri fаrqlаnаdi.

Instrumеntаl usullаr jismоniy sаmаrаlаr vа mахsus mоslаmаlаrdаn fоydаlаnishgа аsоslаnаdi. Аvtоmаtlаshtirilgаn, mехаnizаtsiyalаshgаn vа qo’ldа bаjаrilаdigаn usullаr fаrqlаnаdi. Аvtоmаtlаshtirilgаn usullаr eng хоlis vа аniqdir.

Ekspеrt usullаr fizik hоdisа оchiq yoki fоydаlаnish uchun judа qiyin bo’lgаndа qo’llаnilаdi. Figuristlаrning sifаtini bаhоlаsh bundаy usulgа misоl bo’lа оlаdi. Ekspеrt usulining ko’plаb turlаri insоnning sеzgi а’zоlаridаn fоydаlаnishgа аsоslаngаn оrgаnоlеptik usul hisоblаnаdi. O’lchаsh – bir mаhsulоtni bоshqаsi bilаn tаqqоslаsh hisоblаnаdi. Аgаr nаtijа nаzаriy yo’l bilаn оlingаn bo’lsа, u o’lchаsh emаs, bаlki bаshоrаt hisоblаnаdi.

Маҳсулот сифати кўрсаткичлари

Маҳсулот сифати – шартланган ёки тахмин қилинган эҳтиёжларни қондириш қобилиятини берадиган маҳсулот ёки хизматларнинг хусусият ва тавсифлари мажмуи.

Маҳсулот сифати даражаси деб унинг сифат кўрсаткичлари мажмуасининг эталони асосий кўрсаткичлар мажмуаси билан қиёслашга асосланган нисбий тавсиф и тушунилади. Эталон сифатида мамлакат ёки хориж маҳсулотининг энг яхши намуналари хизмат қилиш и мумкин.

Сифат даражасини баҳолаш мажмуий усули умумлаштирилган сифат кўрсаткичларидан фойдаланишни кўзда тутади. Бу

Сифат даражасини баҳолаш мажмуий усули умумлаштирилган сифат кўрсаткичларидан фойдаланишни кўзда тутади. Бу

Сифат кўрсаткичлари мажмуаси қуйидаги гуруҳларга бўлинади:

— вазифа кўрсатгичлари;

— ишончлилик кўрсатгичлари;

— тўхтамаслик кўрсатгичлари;

— чидамлилик кўрсатгичлари;

— таъмирлашга яроқлилик кўрсатгичлари;

— сақланиш кўрсатгичлари;

— эргономик кўрсатгичлар;

— эстетик кўрсатгичлар;

— технологик кўрсатгичлар;

— транспортлаш кўрсатгичлари;

— унификация ва ўзаро алмашинувчанлик кўрсатгичлари;

— патент-ф қуқи й кўрсатгичлар;

— экологик кўрсатгичлар;

— хавфсизлик кўрсатгичлари.