3-мавзу саноат тармоқ тузилмаси ва таркибий силжишлар

Ўзбекистон саноатининг комплекс тармоқлари

№	Комплекс тармоқлари	Комплекс тармоққа кирувчи тармоқлар сони
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18	Электроэнергетика саноати Кўмир саноати Газ саноати Нефть ва нефтни қайта ишлаш Қора металлургия Рангли металлургия Машинасозлик ва металлни қайта ишлаш Кимё ва нефть-кимё саноати Ўрмонсозлик, ёғочни қайта ишлаш ва қоғоз саноати Қурилиш материаллари саноати Ойна ва чинни-фаянс саноати Микробиология саноати Медицина (фармацевтика) саноати Полиграфия Енгил саноат Озиқ-овқат саноати Ун, ёрма ва ем саноати Қолган тармоқлар	3 2 2 2 2 4 40 12 3 14 2 12 3 1 18 22 3 21

3.3. Саноат тармоқ тузилмаси ва уни белгиловчи омиллар

• Тармоқ тузилмаси дейилганда, унинг таркиби, тармоқлар ўртасидаги нисбатлар ва ўзаро боғлиқлик тушунилади. Тармоқ тузилмаси саноат тараққиёти даражасини белгилайди ҳамда унда юз берган ва юз берадиган ўзгаришларни акс эттиради.

Тармоқ тузилмасига биноан қуйидаги жиҳатларни аниқлаш мумкин бўлади:

• ижтимоий меҳнат тақсимоти ва кооперациянинг даражасини;
• мамлакатнинг иқтисодий жиҳатдан мустақил эканлигини;
• саноат ва бутун халқ хўжалигининг илмий-техника салоҳиятини;
• мамлакат ва унинг вилоятлари саноатининг ривожланиш даражасини;
• саноат тармоғининг “А“ гуруҳи билан “Б“ гуруҳи ўртасидаги ишлаб чиқариш алоқадорлигини;
• ижтимоий меҳнат унумдорлиги ёки ижтимоий-иқтисодий самарадорлигининг даражасини;
• меҳнаткашларнинг моддий фаравонлиги ва маданий даражаси ўсганлигини.

• Саноат тармоқлари тузилмасини тавсифлаш учун айрим тармоқлар ўртасидаги маълум ишлаб чиқариш алоқадорлигини ифодаловчи миқдорий нисбатларни аниқлаб олиш керак. Бу муаммони ҳал этиш учун бир қатор кўрсаткичлардан фойдаланилади. Улардан бири тармоқлар ўртасидаги нисбатларни ифодаласа, иккинчиси маълум давр ичидаги тузилмавий ўзгаришларни, учинчиси эса ишлаб чиқариш алоқаларини ифодалайди.