3 Mavzu: O`zbek xalqining etnogenezi va etnik tarixiga oid eng muhim manbalar

Etnogenez (yunoncha ethnos - xalq va genesis - tug`ilishi, kelib chiqish; ingl.- etnogenesis; nem. - Ethnogenose) — etnosning kelib chiqishidir.

• Etnogenez (yunoncha ethnos - xalq va genesis - tug`ilishi, kelib chiqish; ingl.- etnogenesis; nem. - Ethnogenose) — etnosning kelib chiqishidir.
• Tarix fanidagi mavjud ilmiy metodologik ishlanmaga ko’ra etnogenez deb ilgaridan mavjud bo`lgan bir necha etnik komponentlar asosida yangi etnos­ elatning vujudga kelishiga aytiladi.
• «Etnogenez» tushunchasini fanga ilk ma­ro­­taba XX asrning 20-yillarida N.Ya.Marri tomonidan kiritilgan.

• Xalqlarning urug‘-aymoq, qabila, qabila ittifoqi, qavm va elat holatidan xalq bо‘lib shakllanguniga qadar davom etgan etnomadaniy jarayonlar etnogenez hisoblanadi
• Etnogenez va etnik tarix xalq tarixining ma’lum bosqichlarida vujudga kelib, ma’lum bir etnosning elat, xalq bo`lib shakllanguniga qadar davom etadigan tarixiy va etnomadaniy jarayondir.

Kishilarning til, hudud, iqtisodiy va madaniy jihatdan tarixan tarkib topgan birligi. Elatga kо‘p jihatdan bir-biriga yaqin qabilalar birlashadi.

• Kishilarning til, hudud, iqtisodiy va madaniy jihatdan tarixan tarkib topgan birligi. Elatga kо‘p jihatdan bir-biriga yaqin qabilalar birlashadi.
• Elat millat shakllanishining uchinchi bosqichi, belgisi. Qadimda kishilarning elat bо‘lib, bir hududda yashashlari ular orasida umumiy manfaatdorlik, qon-qarindoshlik his-tuyg‘ularini kuchaytirgan.

Akademik olim K.Shoniyozovning mulohazalariga ko’ra, etnogenez jarayonida etnosni belgilovchi hududiy, til va etnomadaniy birlik, ijtimoiy-iqtisodiy va xo`jalik, etnik nom(etnonim) hamda o`zlikni anglash birligi, siyosiy uyushma birligi, din umumiyligi va boshqa qator etnik alomatlar muhim ahamiyat kasb etadi. Ushbu etnik alomatlar va belgilarning barchasi sodir bo`lgandagina etnos-xalq shakllanadi, ya’ni etnogenez jarayoni yakunlanadi.

• Akademik olim K.Shoniyozovning mulohazalariga ko’ra, etnogenez jarayonida etnosni belgilovchi hududiy, til va etnomadaniy birlik, ijtimoiy-iqtisodiy va xo`jalik, etnik nom(etnonim) hamda o`zlikni anglash birligi, siyosiy uyushma birligi, din umumiyligi va boshqa qator etnik alomatlar muhim ahamiyat kasb etadi. Ushbu etnik alomatlar va belgilarning barchasi sodir bo`lgandagina etnos-xalq shakllanadi, ya’ni etnogenez jarayoni yakunlanadi.