3-Mavzu. Mashinali o’qitishda instrumental vositalardan foydalanish. Matlab dasturiy muhiti bilan ishlash. Reja

2.4. Ma’lumotlarni MATLAB buyruqlari yordamida hosil qilish 
MATLABda ma’lumotlarni uning buyruqlari yordamida bir necha usullarda hosil qilsa bo’ladi. Shulardan biri bo’lgan (:) buyrug’i yordamida hosil qilinadigan malumotlarni misollarda ko’rib chiqamiz:
>>a= 1: 7
a=[1 2 3 4 5 6 7]
>> b= 0 : 0.3 : 1.2
b= [0 0.3 0.6 0.9 1.2]
Demak a o’zgaruvchida uzunligi 7ga, b da esa uzunligi 5ga teng bo’lgan vektor-qator hosil qilindi.
Mavjud matrisadan vektor hosil qilish uchun (:) buyrug’ini ishlatsa bo’ladi.
Agar: x= [ 2 5 7
4 -2 1
0 3 4 ]
bo’lsa, u= x (:, 1) natijasida
u= [ 2
4
0 ]
vektor-ustun va uu= x(:, 2) natijasida
uu= [ 5
-2
3 ]
vektor-ustun hosil qilinadi.
xx = x(1, :)
xx = [2 5 7]
qator-vektorni hosil qiladi. (:) buyrug’ini xy= x (:, 2:3) ko’rinishda xam ishlatish mumkin. Bu xolda 2-dan 3-ustungacha bo’lgan barcha ustunlar va qatorlarning xammasi qatnashgan (3x2) o’lchovli matrisa hosil bo’ladi:
xy= [5 7; -2 1; 3 4].
yx= x(1:2, 2:3) buyrug’i esa elementlari 1- va 2-qatorlar bilan xamda ustunlari 2 va 3-ustunlar bilan aniqlangan (2*2) o’lchovli quyidagi matrisani hosil qiladi:
yx= [ 5 7; -2 1 ].
2.5. Matrisalarni almashtirish amallari
 
MATLABda matrisalar ustida oddiy arifmetik amallardan tashqari maxsus amallar va almashtirishlar mavjud. Ulardan biri matrisalarni transponirlashdir. Biror A matrisani transponirlash deganda uni mos qatorlarini ustunlar bilan almashtirish tushuniladi va u A' kabi belgilanadi. Masalan,
A= [ 1 2 3;
4 5 6 ]
A= [ 1 2 3; 4 5 6 ] bo’lsa, A'=[3 6; 2 5; 1 4] bo’lgan (3*2) o’lchovli matrisaga teng bo’ladi A'=[3 6