3-Mavzu. Mashinali o’qitishda instrumental vositalardan foydalanish. Matlab dasturiy muhiti bilan ishlash hisoblashlarni bajarish

Browser), start tugmasi (Start), brouzer so’rovnomasi (Help

Browser), muharrir (Editor/Debugger), sharhlovchi(Profiler),

kompyuterlashgan matematik tizimlar, vizual-yo’naltirilgan

dasturlash (GUI-Graphics User Interface), Simulink paketi,

identifikator, operator, matnli izoxlar, matrisa, transponirlash,

masssiv, maxsus matritsa, Adamar matritsasi, Gelbert matritsasi,

sehirli kvadrat, Resser matritsasi, Tiplets matritsasi, Vandermond

matritsasi, Uilkenson matritsasi, chiziqli tenglamalar sistemasi,

Zeydel usuli , kichik kvadratlar usui, Kramer usuli, determinant,

chiziqli tenglamalar sistemasi, kengaytma, kompleks son, format

nomi.

1. MATLAB dasturiy muhitining vazifalari, imkoniyatlari,

kengaytmasi, yordam tizimi va oddiy hisoblashlarni bajarish
ataluvchi maxsus dasturlar tarkibiga kiritiladi. Dasturlar paketi o’z navbatida
obyektli modelni vujudga keltiradi. Amaliy masalalar bir nechta paketlarga bo’linib,

kompyuter algebrasi deb ataluvchi bir necha dasturiy ta’minotlar tarkibiga kiritilgan.
Bularga Merkury, Maple, Mathematika, Matkad , MATLAB kabi dasturlar kiradi.
Bu dasturlarning har biri o’z kamchilik va yutuqlari bilan alohida o’rganib chiqishga
arziydi.

MATLAB dasturi 70-yillar oxirida Moler tomonidan sodda hisoblash

jarayonlarini bajarish uchun yaratilgan. U asosan 3 avlod EHM da ishlash uchun
mo’ljallangan edi. 80-yillar o’rtalariga kelib Little Mathworks kompaniyasi xodimi
tomonidan MATLABning 4-avlod EHM ga mo’ljallangan PC MATLAB versiyasi
ishlab chiqildi. Ushbu versiyaning oldingi versiya bilan o’xshash jihatlari ko’p
bo’lib, bir nechta matematik paketlargina oldingi versiyadan farqlab turadi.
Bugungi kunda zamonaviy kompyuterlarda MATLABning 4,5,6 va 7 versiyalarni
ko’rish mumkin. 4-versiyada MATLABning dastlabki versiyalarni xususiyatlari
saqlanib qolgan. 5-versiya tarkibida ilk bor grafik muhit ishchi stoli yaratilgan. Shu
bilan birga MATLABning 5-versiyasida 16 bit va 24 bitli RGB ranglar bilan ishlash,
yuqori o’lchamli matritsalar bilan ishlash, fazoviy figuralarni chizish faqat sonlar
bilan emas, balki matematik formulalar bilan ishlash imkoniyatlari kiritilgan.
MATLABning 6-versiyasi bu dastur rivojining eng asosiy cho’qqilardan biri hisoblanadi.
5-versiyaga qo’shimcha ravishda boshqa dasturlash tillariga eksport va import murakkab
bo’lgan jarayonlar matematik modelni grafika bilan ishlash, boshqa kompyuter algebrasi
dasturlar bilan moslasha olish jarayonlari qo’shimcha sifatida kiritilgan.