3-Mavzu: Klostridiozlarni quzg’atuvchilari va ular tomonidan chaqiriladigan kasalliklar haqida



Download 0,52 Mb.
bet4/6
Sana15.01.2022
Hajmi0,52 Mb.
#366851
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
3-мавзу

Klostridial kasallik


Klostridial kasalliklar haqida sabab, klinik belgilar, tashxis va nazoratni tavsiflovchi sahifa. Klostridiya - chorva mollari va boshqa turlarga ta'sir qiluvchi (patogen) qo'zg'atuvchi kasallik. Ular yuqumli emas, balki yuqumli va butun dunyoda keng tarqalgan.

Etiologiya

Qoramol va qo'ylarda klostridial kasallik bilan bog'liq ko'plab sindromlar mavjud, ularning har biri alohida xavf omillari, klinik belgilari va nazoratiga ega. Umumiy kasallik sindromlari quyida keltirilgan:



Qorason.Bakteriya sporalari tuproqda uchraydi va hayvonga og'iz yo'li orqali kiradi. Ular oddiy hayvonlarning taloq, jigar va ichaklariga joylashadilar. Keyinchalik ular noma'lum stimul ostida ko'payib, kasallikka olib keladi. Xavfli hayvonlar asosan 6 oylikdan 2 yoshgacha qoramol bo'lib, ular yuqori ovqatlanish tekisligida tez o'sib boradi. Kasallik ba'zan qo'ylarda paydo bo'lishi mumkin. Bu mushaklarning gangrenoz kasalligi bo'lib, unga turli xil klostridiyalar sabab bo'lishi mumkin: 

  • "Haqiqiy" qora oyoq =  Cl. shouey

  • "Yolg'on" qora oyoq =  Cl. septicum  va  Cl. novyy

  • Ko'pincha uchta klostridiyani kombinatsiyalashgan holda ko'ring

Klinik belgilarga to'satdan oqsoqlanish, yuqori isitma va hayvonlar juda tushkunlik kiradi. Ular tez-tez oyoq-qo'llarini shishiradi, ular dastlab iliq, ammo keyin sovuq bo'lib qoladi. O'lim 12 dan 36 soatgacha davom etadi, ammo hayvonlar ko'pincha o'lik holda topiladi. O'limdan keyingi tekshiruv buni o'lim sababi sifatida tasdiqlashi mumkin. O'limdan keyingi tekshiruvda ta'sirlangan to'qima o'ziga xos quyuq binafsha rangga va achchiq hidga ega bo'ladi. Shish va gaz yoki amfizem ham mavjud bo'lishi mumkin.

Pulpali buyrak


Yumshoq buyrak asosan sabab qo'ydan bir kasallik hisoblanadi  C perfringens  bakteriya odatda ichak topilgan turi D.. U 2 yoshgacha bo'lgan hayvonlarda ko'payadi. Bu asosan qo'zilarga, buzoqlarga, qo'ylarga va echkilarga ta'sir qilishi mumkin. Voyaga etgan qoramollarga kamdan-kam hollarda ta'sir qiladi. Ovqatlanish paytida, kraxmalli dietalar va parhez o'zgarishi xavf omillari sifatida aniqlandi. 
Klinik belgilar ko'pincha to'satdan o'limga olib keladi. Agar tirik holda topilsa, hayvonlar nevrologik belgilar va depressiyani namoyon qilishi mumkin. 
Odatda kasallikdagi hayvonlarda uchraydigan buyrak parchalanishi boshqa sabablarga ko'ra vafot etadigan hayvonlarda ham bo'lishi mumkin, ayniqsa qo'ylarda, chunki buyraklar tezda o'limdan keyin degeneratsiya tufayli avtolizatsiya qilinadi. 

Bratzod

Odatda ichak va tuproqda uchraydigan C. septicum tomonidan kelib chiqadigan bu organizm, ayniqsa kuzgi em-xashak ekinlari yoki muzlagan ildizlarda oziqlangan hayvonlarda ko'payishi mumkin. Kasallik abomazum (to'rtinchi oshqozon) shilliq qavatining sovuq shikastlanishi tufayli organizmning o'sishi va toksin hosil bo'lishiga imkon beradi. Klinik belgilarga to'satdan o'lim yoki tirik holda topilgan og'ir depressiya kiradi.


Qoqshol


Ushbu organizm, C. tetani tuproq va go'ngda uchraydi. U chuqur yarani yuqtirish yoki (kamdan-kam hollarda) og'iz orqali qabul qilinganda, u ko'payishi va asab tizimiga ta'sir qiluvchi kuchli toksin hosil qilishi mumkin. O'zgaruvchan turlarning sezgirligi otlar eng sezgir, qoramollar esa eng kam sezgirlikda mavjud. Umumiy kirish punktlariga misol qilib chuqur ponksiyon yaralari, ponksiyon teshiklari, tug'ruq paytida ko'z yoshlari, kastratsiya va docking va elastratorlardan keyin foydalanish mumkin. Kasallik odatda vaqti-vaqti bilan uchraydi va kasallik kam uchraydi. 
Klinik jihatdan qoqshol giperesteziya (ushlanganda ular haddan tashqari reaksiyaga kirishadi), 3-qovoq prolapsasi, jag'ning harakatlanishi cheklanganligi, qoqshol (mushaklarning qattiqligi) va oxir-oqibat konvulsiyalar bilan tavsiflanadi. Tetanozning klinik belgilari to'qimalarni emlashdan keyin bir necha kun yoki bir necha hafta davomida ko'rinmasligi mumkin. Ta'sir qilingan hayvonlar mushaklarning qattiqligini namoyish qiladilar, ular silkinish va qattiq yurishga o'tadilar. Arra otining holati rivojlanishi mumkin va hayvonlar yiqilib ko'tarila olmaydi. Odatda qoramol qorayib ketadi va davolanmasa besh-o'n kun ichida o'lishi mumkin. Asfiksiya tufayli hayvonlar ko'pincha o'ladi. Klinik patologiyani tekshirish va nekropsiya kamdan-kam hollarda aniq tashxis qo'yadi. Kuluçka muddati bir necha haftadan haftaga qadar bo'lishi mumkin. 

Yomon shish


Oqibatida  S septicum ( yoki ba'zan  S chauvoei ichak va tuproq topilgan), tufayli chuqur qattiq jarohatlarda uchun to'qimalarning ifloslanishdan bu kasallik natijalari, bu bakteriyalarda yuqtirishmoqda. Organizm kam singan shikastlangan to'qimalarda ko'payadi va o'limni keltirib chiqaradigan toksinlarni chiqaradi - hayvon ko'pincha o'lik holda topiladi. O'limdan keyingi tekshiruvda to'qimalar shishgan bo'lishi mumkin, amfizem, yomon hid va shishish aniq.

Qora kasallik


Ushbu kasallik yosh kattalar qo'ylariga yoki vaqti-vaqti bilan odatda 1 yoshdan 4 yoshgacha bo'lgan qoramollarga ta'sir qiladi. Og'iz orqali qabul qilingandan keyin organizm jigarda yotadi va kutadi. 

Jigarning yetishmovchiligini kuzatib borish natijasida kelib chiqqan zarar, kasallikni boshlaydi. 


Klinik alomatlarga qattiqlik, og'ir depressiya va to'satdan o'lim kiradi. Bu tez-tez o'tkir yuqumli mavsumda uchraydi, ammo boshqa vaqtlarda, ayniqsa qoramollarda vaqti-vaqti bilan bo'lishi mumkin. Klinik kasallik 1 yoki 2 kun davom etadi va o'limdan keyingi tekshiruv natijalariga ko'ra, tana go'shti teri ostidagi qora rang bilan tez chirigan 

Clostridium perfringens infektsiyalari


C. perfringens  A, B, C yoki D tipidagi infektsiyalar  hayvonlarda ichak ta'siriga olib kelishi mumkin. Organizmlar odatda tuproq va ichak traktida uchraydi va parhezning keskin o'zgarishi paytida ko'payishi mumkin. Klinik belgilar ko'pincha to'satdan o'limga olib keladi, ammo ta'sirlangan hayvonlar o'limidan oldin kuchli diareya yoki to'qimalarning gazli gangrenasini ko'rsatishi mumkin. Kasallik paydo bo'lishi mumkin. O'limdan keyingi tekshiruvdagi xarakterli patologiyaga gemorragik enterit, ichak shilliq qavatining yarasi, ichaklardagi diareya va dizenteriya dalillari kiradi. Ta'sir qilingan hayvonlar odatda yoshdir.

Clostridium sordellii infektsiyalari


C. sordellii bilan  yuqtirish  hayvonlarda ichak yoki mushak kasalliklariga olib kelishi mumkin. Organizmlar odatda tuproq va ichak traktida uchraydi va dietaning keskin o'zgarishi paytida yoki jismoniy mushak travması tufayli ko'payishi mumkin. Klinik alomatlar ko'pincha to'satdan o'limga olib keladi, ammo ta'sirlangan hayvonlar bir-ikki kundan keyin o'limidan oldin depressiya bilan kuchli diareya yoki mushak gangrenasini (Blackleg) namoyon qilishi mumkin. Kasallik paydo bo'lishi mumkin. O'limdan keyingi tekshiruvdagi xarakterli patologiyaga gemorragik enterit, ichak shilliq qavatining yarasi, ichaklardagi diareya, mushaklarning shikastlanishi (Blackleg) va dizenteriya dalillari kiradi. Ta'sir qilingan hayvonlar odatda 3 oydan katta.

Clostridium gemolitikum infektsiyasi


C. gemolitikum  ( C. novyi  D turi) bilan yuqadigan infektsiyalar  asosan qoramollarda (kamdan-kam hollarda qo'ylarda va juda kam hollarda itlarda) va gemoglobinuriyada tizimli ta'sirga olib kelishi mumkin. Organizmlar odatda Irlandiyaning ayrim mintaqalarida tuproqda va ichakda uchraydi, masalan, Limerik / Tipperary va jigarda joylashgan joylar. Jigarning ko'payishi ko'payish uchun qo'zg'atuvchi omil bo'lishi mumkin. Klinik belgilar ko'pincha to'satdan o'limga olib keladi, ammo ta'sirlangan hayvonlar o'limidan oldin qorin og'rig'i, dizenteriya, o'zgaruvchan sariqlik / anemiya va gemoglobinuriya namoyon bo'lishi mumkin. Kasallik paydo bo'lishi mumkin. O'limdan keyingi tekshiruvdagi xarakterli patologiyaga gemoglobinuriya va ikterus kiradi. Ta'sir qilingan hayvonlar odatda kattalardir.

Download 0,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish