3-mavzu bir fazali o`zgaruvchan tok elektr zanjirlari

---

3-mavzu BIR FAZALI O`ZGARUVCHAN TOK ELEKTR ZANJIRLARI

 
Reja: 1. O`zgaruvchan elektr toki. Bir fazali sinusoidal o`zgaruvchan 
tok 
2. O‘zgaruvchan tok haqida asosiy tushunchalar. Davriy va 
nodavriy o‘zgaruvchan tok. Sinusoidal E.YU.K. ni hosil qilish. Sinusoidal 
o‘zgaruvchan tokning asosiy tavsiflari (xarakteristikalari). 
3.Sinusoidal o‘zgaruvchan tok, kuchlanish va E.YU.K. larining ta’sir 
etuvchi (effektiv) va o‘rtacha qiymatlari. Sinusoidal o‘zgaruvchan tok, kuchlanish 
va E.YU.K. larni tekislikda aylanuvchi vektorlar yordamida tasvirlanishi. 
4.Sinusoidal o‘zgaruvchan tok, kuchlanish va E.YU.K. larni kom’leks 
sonlar yordamida ifodalash.Sinusoidal o‘zgaruvchan tok zanjirlarida aktiv 
qarshilik, induktiv va sig‘im elementlari. Sinusoidal o‘zgaruvchan tok zanjirlarida 
aktiv qarshilik, induktiv va sig‘im elementlarini ketma-ket ulash. Sinusoidal 
o‘zgaruvchan tok elektr zanjirlari uchun Om va Kirxgof qonunlari. Kuchlanishlar 
va qarshiliklar uchburchagi. Aktiv, reaktiv va to‘la qarshiliklar.
1. O`zgaruvchan elektr toki, bir fazali sinusoidal o`zgaruvchan tok 
Yo`nalishi va qiymati davriy ravishda o`zgarib turadigan har qanday tok, 
o`zgaruvchan tok deyiladi. O`zgaruvchan tok vaqt bo`yicha ma`lum qonun asosida 
o`zgarib turadi, ya`ni tokning qiymati vaqtning funktsiyasidir. Sanoatda va 
turmushda foydalaniladigan o`zgaruvchan tok, sinusoidal qonun bo`yicha 
o`zgaradigan tokdir. Sinusoidal qonun bo`yicha o`zgaradigan EYuK, tok va 
kuchlanishlar sinusoidal o`zgaruvchan kattaliklar deyiladi. O`zgaruvchan tok 
quyidagi turlarga ajratish mumkin: 
 

9-rasm: O`zgaruvchan tokning turlari. 

1
. vaqt birligi ichida faqat miqdorini o`zgartiradigan o`zgaruvchan toklar,
2
. vaqt birligi ichida ham miqdori ham yo`nalishi o`zgartiruvchi o`zgaruvchan 
toklar,