3-маъруза мавзу: микроконтроллерни ташкиллаштириш режа

 
Манзил шинаси
– айни шу вақтда процессор ахборот алмашадиган 
қурилма манзилини (номерини) аниқлаш учун ҳизмат қилади. Ҳар бир 
қурилмага (процессордан ташқари), шунингдек микропроцессорли тизимдаги 
ҳотиранинг ҳар бир ячейкасига ўзининг манзили бириктирилади. Процессорга 
қандайдир қурилма манзилининг коди мазиллар шинасидан берилганда, бу 
манзил бириктирилган қурилма, у билан ахборот алмашуви амалга 
оширилишини билади. Манзиллар шинаси бир йўналишли ёки икки 
йўналишли бўлиши мумкун. 
3.1.-чизма Микропроцессорли тизим таркиби 
 Ахборотлар шинаси 
– бу асосий шина бўлиб, уни микропроцессор 
тизимининг барча қурилмалари ўртасида ахборот кодларини узатиш учун 
ишлатилади. Одатда ахборот узатишда процессор иштирок этади, у ахборот 
кодини қайсидир қурилмага ёки ҳотира ячейкасига, ёки қайсидир қурилмадан 
ҳамда ҳотира ячейкасидан ахборот кодини қабул қилиши мумкун. Лекин 
Тизимли 
шина 
(магистраль) 
Манзил шинаси 
Манба шинаси 
Ахборотлар шинаси 
Бошкариш шинаси 
Киритиш/
чиқариш 
қурилмаси 
Кириш 
сигнали 
Чиқиш 
сигнали 
Процессор 
Хотира 

---

процессорнинг 
иштирокисиз 
ҳам 
қурилмалар 
ўртасида 
ахборот 
алмашинувини амалга ошириш мумкун. Ахборотлар шинаси ҳар доим икки 
йўналишли бўлади.
Бошқариш шинасининг
манзиллар шинаси ва ахборотлар шинасидан 
фарқи, у алоҳида бошқариш сигналларидан ташкил топган бўлади. Бу 
сигналларнинг ҳар бирини ахборот алмашув вақтида ўз вазифаси бордир. Бази 
сигналлар узатиладиган ёки қабул қилинадиган сигналларни бошқариш 
сигнали билан таъминлаш учун (яъни, ахборотлар шинасига ахборот коди 
қайси вақт моментларида берилганлигини аниқлайди ) ҳизмат қилади. Бошқа 
бошқариш сигналлари ахборотни қабул қилинганлигини тасдиқлаш, барча 
қурилмаларни бошланғич ҳолатга келтириш, барча қурилмаларни 
тактлаштириш ва х.к. учун ишлатилиши мумкун. Бошқариш шинасининг 
сигналларини йўллари бир ва икки йўналишли бўлиши мумкун. 
Ва нихоят,