3. маъруза матни 1-боб. Давлат ва ҳуқуқ назариясининг предмети ва унинг ўзига хос хусусиятлари

Табиатни муҳофаза қилиш (экология) функцияси – ҳо- зирги кунда ҳар қандай давлатнинг, умуман, бутун жаҳон ҳамжа- миятининг ҳаётий муҳим фаолиятидир. Атроф-муҳит биргаликда яшаш объекти сифатида ўзига нисбатан ўта оқилона ҳушёр ва баодоб, сергак муносабатда бўлишни талабқилади.
Ҳозирги Ўзбекистонда табиатни муҳофаза қилиш мақсадига қаратилган қонунларнинг кенг кўлами ишлаб чиқилган бўлиб, уларда одамлар ва табиий муҳитдан фойдаланиш соҳасидаги турли ташкилотларнинг фаолияти барқарор тартибга солинган (ҳайвонот дунёси, атмосфера ҳавоси, табиий ресурслар ва сувни муҳофаза қилиш тўғрисида қонунлар қабул қилинган).Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш борасида ишлаб чиқилиб, ҳозирда амал қилиб турган дастурларда табиий муҳит яхлитлигини ва мувоза- натини бузувчиларга қарши фаол таъсир чораларни кўриш, ҳатто табиий муҳитни ифлослантирувчи зарарли чиқинди-манбаларига тўлиқ барҳам беришгача бўлган чораларни қўллаш назарда тутилган.
Атроф-муҳитни одамлар фаолиятининг салбий таъсиридан сақлаш бўйича аниқ огоҳлантирувчи чоралар мавжуд. Мамлака- тимизда махсус орган – Табиатни муҳофаза қилиш давлат қўми- таси фаолият кўрсатмоқда. Ўзбекистон Республикаси Олий Маж- лисининг Сенати томонидан ташкил этиладиган ва унга бўйсу- нувчи ушбу Қўмита табиатни муҳофаза қилишга доир қонунлар ижроси устидан назорат қилиш борасида кенг ваколатларга эга. Давлат ҳокимиятининг юқори ва маҳаллий органлари билан бир қаторда прокуратура органлари ҳам табиатни муҳофаза қилишга доир қонунларга аниқ ва қатъи риоя этилиши устидан назоратни амалга оширадилар.
Давлатнинг ташқи функциялари – давлат халқаро майдон- да олиб борадиган фаолиятининг асосий йўналишларидир. Бун- дай фаолият бошқа давлатлар билан ижобий муносабатлар ўрна- тиш ва уларни сақлаш ҳамда эҳтимол тутилган ташқи тажовуздан мамлакатни мудофаа қилишни таъминлашдан иборат давлатнинг ташқи вазифаларини ҳал этишга қаратилган. Шунга кўра дав- латнинг ташқи функциялари: жаҳон ҳамжамиятининг барча давлатлари билан ўзаро манфаатли ҳамкорлик ва ташқи ҳужум- лардан мамлакатни мудофаа қилиш каби икки асосий функцияга бўлинади.