3 fan dasturi ishchi o‘quv dasturi



Download 5,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet104/140
Sana04.11.2022
Hajmi5,9 Mb.
#860185
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   140
Bog'liq
УМК Баскетбол назарияси ва услубияти 2 курс узб 2022 2023

Aerob energiya manbai 
Glikogen faqat sut kislotasigina parchalanmaydi, balki O
2
ishtiroki bilan suvga (N
2
O) 
ham parchalanadi va is gazi (SO
2
) bunda ATF resintezi uchun energiya ajratadi. 
Glikogen O
2
------------- N
2
O+SO
2
+ATF 
Kislorod ishtiroki bilan uglevod yonishining bu yo’li energiya olishning anaerob yo’li 
deb yuritiladi. 
Bunda bir mol glikogen 39 mol ATF ni etkazib beradi. ATF ni tiklashning bu yo’li 
kislorod ishtirokisiz glikogen parchalanishiga qaraganda deyarli 13 marta samaraliroqdir. 
5 daqiqa atrofida davom etadigan jadal yukda 50% energiya anaerob, 50 energiya aerob 
yo’li bilan hosil qilinadi. 
Agar jadal yuk davomiyligi 5 daqiqadan kam bo’lsa, unda anaerob jarayonlarining 
ustunligi seziladi, agar 5 daqiqadan ortiq bo’lsa, anaerob jarayonlarining ulushi anaerobga 
qaraganda ortadi. 
10 daqiqadan ortiq davom etadigan kuchli yukida aerob modda almashinuvi ro’y beradi, 
uning yordamida talab qilinadigan energiyaning 70-95 % olinadi. Bu ishning jadalligi eng 
yuqorisidan 25 % ni tashkil etadi. 
Anaerob jarayonining kamligi tufayli mushakda laktat yig`ilishi nihoyatda arzimas 
bo’ladi. 
Yukning davomiyligi ortishi bilan energiyaning aerob o’zgarishi manbai sifatida yog`lar 
birinchi navbatda chiqadi. 
Ammo bari bir barcha musobaqa mashqlarni bajarishdagi jadal-ligi o’sishi munosabati 
bilan ishchi quvvatni tashkil bo’lishida glikogen ulushi xattoki marafon yugurish turida ham 
80% atrofida bo’ladi, yog`lar esa 20% atrofida. 
Shuning uchun 90 daqiqadan ortiq davom etadigan kuchli yuklarda ishni davom ettirish 
uchun kishida mavjud bo’lgan glikogen zahirasi etishmaydi. 
Fosfagen energiya tizimi 
Bu tizimga KrF quvvati hisobiga ATFni darhol tiklanishi xos xususiyat hisoblanadi. 
Fosfat guruxini KrFdan ajratilganda katta miqdordagi quvvat bo’shaydi 1 mol KrF 


13

parchalanganda 10,5 kkal energiya erkinlashadi. Bu jarayon kimyoviy reakstiyaning 
murakkabligiga ham, O
2
kelishiga ham bog`liq emas, shuning uchun ATF tez tiklanishining 
energiya manbai hisoblanadi, boshqa tizimlarga nisbatan katta kuchga ega. 
ATF tiklanish tezligi laktat tizimiga qaraganda 3 barobar va kislotaga qaraganda 4-10 
marta tezroq bo’ladi. Ammo fosfogen tizimining sig`imi katta emas, negaki ATF va KrF 
zahiralar juda chegaralangan. 

Download 5,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish