“3 d texnologiyalar” fanidan O’quv qo’llanma

 
4-rasm. Integratsiyaga misol 
 
 
5-rasm. Qayta ishlangan rasm 
 
3D Studio Max dasturida yoritish 
 
1. Asosiy yorug‘lik (Key) – yo‘naltirilgan yorug‘lik, uning yordami bilan sahnada 
asosiy yorug‘lik yaratiladi. Eng yuqori intensivlik (jadallik)ga ega va odatda taxminan 
450 
burchak 
ostida 
joylashadi. 
2. To‘ldiruvchi yorug‘lik (Fill) – sahnaga chuqurlik va reallik beradi. 
Asosiy 
yorug‘likga 
nisbatan 
kam 
intensiqlikga 
ega. 
3. Orqa, bo‘luvchi yorug‘lik (Kicker) – sahnada ob’yektlarning orqa 
tomonini yorug‘likni ta’minlaydi. Asosiy yorug‘lik manbasidan yuqorida va qarama-
qarshi tomonda joylashadi. Avval boshdan yaratilgan ob’yektlar o‘z yo‘sini bo‘yicha 
o‘rnatilgan va tahrirlash uchun ruxsat bo‘lmagan yorug‘lik manbalari bilan yoritiladi. 
Customize bosh menyusidagi Viewport Configuration oynasida ikkita yorug‘lik 
manbasini berish mumkin (2 Lights). Yorug‘lik manbasi yaratilgandan so‘ng, shu 
yo‘sini bo‘yicha o‘rnatilgan yorug‘lik yo‘qoladi. 3D Studio Max dasturida yorug‘lik 
manbalarining uch turi mavjud (Lights bandida Geometry bo‘lmasi): 

---

65 
1. Standard (standart) – sakkizta yorug‘lik manbasi, tegishli dasturiy birliklarda 
imitasiyalanuvchi 
(o‘xshatib 
ishlash) 
sun’iy 
yorug‘lik. 
2. Photometric (fotometrik) – real o‘lchov birliklariga (intensivlik va temperatura) 
asoslangan 
sakkizta 
manba. 
3. Vizuallashtirishning alternativ tizimi uchun maxsus yaratilgan yorug‘lik manbasi (V-
ray va b.). Tegishli vizualizator o‘rnatilganidan keyin paydo bo‘ladi va faqat u bilan 
birga ishlatiladi. 
Yorug‘likning standart manbalari (standard) 
Yorug‘likning standart manbalari yo‘naltirilgan, ozod va barcha yo‘nalishli 
manbalardan tarkib topadi. Yo‘naltirilgan manba Target Spot (konussimon 
yo‘naltirilgan) konus shaklidagi tuzilmaga ega va nishon yo‘nalishini (Target), yorqin 
dog‘lar doirasi (Hostpot/Beam) va yoritishning tashqi doirasini (Falloff/Field) 
belgilovchi yorug‘lik manbalaridan (Spot) tarkib topadi.