“3 d texnologiyalar” fanidan O’quv qo’llanma

 
5-rasm.Dinamik simmulyatsiyali animatsiyaga misol 
Harakatni tasvirga olish(захват) usuli yordamida animatsiya 
Harakatni tasvirga olish(Захват движения) (inglizcha motion capture) — bu 
etarli darajada animatsiyaning yosh turlaridan biridir, lekin hozirgi kunda dunyo 
bo’ylab animatsiyaning real tasvirlanish imkoniyati hisobiga juda tez mashhur bo’lgan 
va kengayayotgan turidir. Ushbu usulning uch o’lchovli kompyuter animatsiyasini 
yaratishda ishlatishdan maqsad nimada? Ushbu usul yordamida animatsiyalash uchun 
sizga jihozlangan maxsus harakatni tasvirga olish imkoniyatiga ega studiya, animatsiya 
harakati tasvirga olinadigan akter va maxsus dasturiy ta’minot kerak bo’ladi. Harakatni 
tasvirga olish tizimi quyidagicha ishlaydi: 
1.
Akterga maxsus datchiklar kiydiriladi; 
2.
Аkter kerakli animatsion harakatlarni bajaradi; 
3.
Камеralar akter atrofida datchiklarni joylashuvini aniqlaydi; 
4.
Maxsus dasturiy ta’minot datchiklar harakatini tahlil qilib huddi shunday 
ko’rinishdagi animatsiya skeletini yaratadi, harakatlar real akter harakatlari kabi 
natijalarni kalit kadrlar ko’rinishida saqlaydi; 
5.
Olingan animatsiyani endi uch o’lchovli grafika paketlarida ishlatish mumkin.
Bu texnologiya qimmat, lekin juda haqiqiy ko'rsatuvlar olish imkonini beradi. 
Asosan, bu belgi animatsiya uchun ishlatiladi 

---

104 
6-rasm. Protsesual animatsiyaga misol 
 
Protsesual animatsiya 
Protsessual animatsiya (Ingliz tili protsessual animatsiya.) - Avtomatik qoidalari, 
qonunlari va cheklovlar ko'ra real vaqt rejimida animatsiya hosil kompyuter 
animatsiya, turlari: qattiq qismlarni o’zaro harakati fizik simmulyatsiyasi. 
Qismlar tizimi harakati imitatsiyasi, gaz suyuqliklari. Yumshoq qismlar o’zaro 
harakati imitatsiyasi (gazlamalar, soch). Aloqalarni ierarxik strukturasini harakatini 
hisobi 
(qaxramon 
skeleti) 
tashqi 
o’zaro 
harakat 
asosida 
(Ragdoll). 
Qaxramon harakatining (mustaqil) avtonom imitatsiyasi. Bunday tizimga misol sifatida 
Euphoria dasturini keltirish mumkin. Protsessual animatsiyaga misol sifatida, «TRUE» 
(Temporal Reasoning Universal Elaboration) dasturida yaratiladigan animatsiyalarni 
aytish mumkin. Bu misolda birinchi(eng chap, yashil) aylana ikkinchi aylanani 
harakatga keltirayabdi(eng birinchi,kulrang). Ikkinchi aylana radiusi va holati 
(markaziyga) soat bo’yicha o’zgaradi, uchinchi aylanani tezligiga ta’sir etadi.
Protsessual animatsiya (procedural animation) — o’rnatilgan tartib bo’yicha real vaqt 
rejimida animatsiyani avtomatik generatsiyalovchi kompyuter animatsiyasining bir turi.