3-bob. Magnetizmning asosiy xosalari

3-BOB. MAGNETIZMNING ASOSIY XOSALARI
3.1. Ferromagnit A₃ B₅ yarim o'tkazgichlari
O'zaro ta'sir o'tkazish orqali yarimo'tkazgichlarning ommaviy xususiyatlari va ferromagnetizm o'rtasidagi noyob o'zaro bog'liqlik birinchi bor yevropaning xalkogenidlarida (masalan, EuO da) va yarimo'tkazgich shpinellarda (masalan, Cd Cr₂ Se₄) aniqlandi. Bu fakt ko’plarni e'tiborimni o’ziga jalb qildi va 60-70-yillarda jadal o'rganildi va buni (Nagaev (I) kitobida ko’rishimiz mumkin ). Kuzatishlar mobaynida birinchi avlod ferromagnit yarimo'tkazgichlarga bo'lgan qiziqish, 80-yillarda kelib asta-sekin zaiflashdi, qisman ularning monnokristallarini tayyorlash qiyinligi sababli va past haroratlarda ferromagnitning o'tishi cezilarli pasayishi tufayli, va bu xona haroratida ishlaydigan qurilmalardan amalda ulardan qo'llashni imkonsiz qildi.
Ikkinchi avlodi ferromagnit yarim o'tkazgichlarning magnit bo'lmagan yarim o'tkazgichlarning magnit elementlari (asosan, o'tish metallari bilan) asoslanadi.Bunday qotishmalar odatda suyultirilgan magnit yarim o'tkazgichlar deb ataladi(diluted magnetic semiconductors), chunki odatda faqat oz miqdordagi magnit elementlar ishlatiladi( ). Dastlab A² B⁶ (ZnSe, CdTe) aralashmalari asosiy yarim o'tkazgich sifatida ishlatilgan chunki kationning valentligi (S²) odatiy magnit elementlarning valentligiga o'xshaydi, masalan, konfiguratsiyasi 3d⁵4x² bo'lgan Mn A² B⁵ asosidagi ushbu PMP 90-yillarning o'rtalariga qadar ancha jadal o'rganildi. Xususan, zaryad tashuvchilarning lokalizatsiya qilingan magnit momentlari bilan o'zaro ta'siri natijasida almashinuv shovqinlari paydo bo'lishi ko'rsatildi.
RMP A³ B⁵ (In.Mn) As va (Ga.Mn) tarkibidagi ferromagnetizmni aniqlash yarimo'tkazgichli qurilmalarda foydalanish uchun ferromagnit mintaqalarni shakllantirish uchun noyob imkoniyatlarni ochib berdi.
Agar biz eng jozibali RMP (Ga, Mn) As ni olsak u holda dunyodagi bir qator laboratoriyalarda erishilgan odatiy Kyuri harorati 110 K ni tashkil qiladi. T_C ni oshirish usullarini ishlab chiqish bo'yicha intensiv tadqiqotlar olib borilmoqda, garchi allaqachon erishilgan qiymat 77 K da ishlaydigan asboblarni ishlab chiqishga imkon beradi.