3-amaliy mashg‘ulot mavzu: fat, fat32, ntfs fayllar tizimlari bilan ishlash imkoniyatlari. Ishdan maqsad

FAT fayl tizimi
FAT kichik hajmli drayvlar uchun ishlatiladi. FATning asosiy kamchiliklari quyidagilarni o‘z ichiga oladi.
• fayllar hajmi va disk maydoni cheklovlari;
• fayl nomining uzunligini cheklash;
• fayllarning parchalanishi, bu tizimning ishlashi va uskunalarning eskirishiga olib keladi;
• katta hajmdagi klaster tufayli kelib chiqadigan xotira;
• ma’lumotlar yo‘qolishiga moyillik.
FAT-da diskni formatlashdan keyin unga quyidagi xizmat ma’lumotlari qo‘llaniladi:
FAT yacheka qiymatlari.
Yangi fayl yoki katalogni joylashtirganda (katalog bu ildiz katalogiga o‘xshash yozuvlarni o‘z ichiga olgan faylning maxsus turi) unga ketma-ket yoki nomuvofiq klasterlar tayinlanadi va FAT o‘zgartiriladi. Bunday holda, birinchi ishg‘ol qilingan klasterning raqami ushbu fayl yoki katalogning tavsifida, FAT uyasida esa keyingi klasterning raqami va boshqalar ko’rsatiladi.
Ushbu kataklar jadvalda ko’rsatilgan qiymatlarni o‘z ichiga olishi mumkin.
1-jadval. FAT yaychekalari qiymatlari

0000H	Bush klaster
fff0H - fff6H	Zaxiralangan klaster
fff7H	Buzilgan klaster
fff8H - ffffH	Ro'yxatdagi oxirgi klaster (fayl oxiri belgisi)
0002H - ffEfH	Ro'yxatdagi keyingi klaster raqami

Bunday holda, mantiqiy diskdan faylni o‘qish uchun quyidagi amallarni bajarish kerak:

1. fayllar tavsifini o‘qish va birinchi klaster sonini aniqlash;
2. klasterni o‘qish;
3. keyingi klaster raqamini olish uchun o‘qilgan klaster raqamini FAT indeks siFATida ishlatish;
4. klasterni o‘qish;
5. FAT-dan olingan qiymat fayl oxiriga to‘g‘ri kelguncha 3-bosqichdan qadamlarni takrorlash.
Yaychekalari hajmiga qarab, FAT FAT12, FAT16 va FAT32 ni ajratadi, bu berilgan fayl tizimida formatlangan mantiqiy diskning maksimal hajmini belgilaydi. FAT16-dan foydalanganda maksimal hajmi taxminan 2GB ni tashkil qiladi. FAT32-dan foydalanganda 4 milliarddan ortiq klasterlarni kuzatish mumkin, ular 32 kb klasterlardan foydalanganda taxminan 4 million GB hajmli disklardan foydalanishga imkon beradi.
FAT32 fayllar tizimi. Kirish chiqish operasiyalarni barchasini tezligi va unumdorligini oshirib, u qattiq disklarga optimal kirishini ta’minlaydi. Hajmi 2 Gbayt dan oshiq bo’lgan tomlarni ishlatish uchun mo‘ljallangan fayl tizimning takomillashgan versiyasini FAT32 namoyon qiladi. FAT32 fayl tizimning mikoniyatlari FAT 16 fayl tizimning imkoniyatlaridan ancha oshiq.