3-Amali ish Tanlash va joylashtirish turkumidagi murakkablikga ega saralash algoritmlari. Tayanch so’zlar

---

3-Amali ish 
Tanlash va joylashtirish turkumidagi murakkablikga ega saralash 
algoritmlari.
Tayanch so’zlar:
Saralash tushunchasi. Saralash algoritmlari. Tanlash 
va joylashtirish usulida saralash, Oʻsib borish va kamayish tartibida saralash, 
qoʻshish usulida saralash, Joyida abstrakt qoʻshib saralash, Yuqoridan pastga 
qoʻshib saralash. 
1. Saralashning asosiy tushunchalari va printsiplari 
Agar ma’lumotlar EX.M xotirasida muayyan tartibda saqlanadigan bo’lsa, 
axborotga ishlov berish va uni izlash bilan bog’liq ko’p masalalar oddiyroq, tezroq 
va samaraliroq xal qilinadi. Bir qator xollarda ma’lumotlarning tartibga 
solinganligidan foyda aniq bo’lib, maxsus isbotlashlarni talab etmaydi. Agar lug’at 
yoki telefon ma’lumotnomasida so’zlar va familiyalar alifbo tartibida 
joylashtirilmaganda ulardan foydalanish qanchalik qiyin bo’lishini tasavvur etish 
mumkin. Lekin ma’lumotlarni saralash zaruriyati masalasi xar safar muayyan 
vazifaga nisbatan xal qilinishi zarur. Bunda tashqi xotira qurilmalari imkoniyatlari, 
operativ xotira xajmi, ma’lumotlarga murojaat qilish tezligi, ularni yangilab turish 
tezligi va ishlov berish xarakteri kabilarni taxlil qilish zarur. 
Turli ilovalarda tartibga solishning turli mezonlaridan foydalaniladi. 
Ma’lumotlar ularga murojaat kilish extimolining kiymati, kancha tez-tez murojaat 
etib turilishiga kura tartibga solinishi mumkin. Odatda, tartibga solish kalit buyicha 
amalga oshiriladi. 
Axborot tizimlari bilan ishlov beriladigan ma’lumotlar birligi bir kator 
axborot maydonlaridan iborat bulgan yozuv xisoblanadi. Kalit bitta yozuv maydoni 
ichidagi narsalar (kalit maydoni) yoki muayyan maydonlar majmuidan iborat 
bulishi mumkin. Keyingi xolda kalit 
tarkibiy 
deb ataladi. Yozuv fakat bitgagina 
maydondan iborat bulishi mumkin va bu xolda u kalitli xisoblanadi. Tartibga 
solishda natijasida yozuvlar kalitlarning kiymati ortib borishi yoki kamayib borish 
buyicha joylashadi. Bunday tartibga solish jarayoni