3- mavzu. Atomda elektron orbitalarning tuzilishi. Kvant sonlari, elementlarini elektron formulalarini misollar asosida keltirib chiqarish. Kimyoviy bog‘lanish turlarini o‘rganish va misollar echish

Namunaviy misol. Germaniy atomi valent elektronlarining kvant sonlarini (n, l, m_l, m_s) aniqlang.
Yechilish usuli: 32-raqamli element germaniyning elektron konfiguratsiyasi 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p² bo‘lib, uning oxirgi 4s²4p² elektronlari valent elektronlardir. Bu elektronlarning bosh kvant sonlari 4, 4, 4, 4 dir. Orbital kvant sonlar  0, 0, 1, 1, magnit kvant sonlar 0, 0, +1, 0, spin kvant sonlar +1/2, -1/2, +1/2, -1/2 bo‘ladi.


Mustaqil ishlash uchun test masalalari!
1. Uglerod atomi valent elektronlarining kvant sonlarini (n, l, m_l, m_s) aniqlang.
2. Qaysi elementning valent elektronlari n=4; l=0; m_l=0 va m_s=+1/2 kvant sonlariga to’g’ri keladi?
3. Pog‘onalardagi energetik holatlar (orbitallar) sonini qaysi kvant son belgilaydi?
4. Elektronning fazodagi xususiy holatini qaysi kvant son belgilaydi?
5. Elektron bulutning shaklini qaysi kvant son belgilaydi?
6. Elektronning energiyasini qaysi kvant son belgilaydi?
7. Elektron harakatining traektoriyasini qaysi kvant son belgilaydi?
8. Orbital kvant son l ning berilgan qiymatiga ko‘ra magnit kvant son qanday qiymatlarni qabul qilishi mumkin?
9. Qaysi elektronlar shar shakliga ega.
10. Qaysi elektronlar gantel shakliga ega?