2Gazlarning tarkibi taxlil kilish, texnologik suyuqliklar va gazlar ishkorlilik darajasini pH-metr bilan o’lchash uchun buyicha masalalar yechish



Download 1,3 Mb.
bet11/11
Sana25.10.2022
Hajmi1,3 Mb.
#856087
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
2-amaliy mashgulot sirtqi (3)

E=- rN, mV.
Umumiy ko’rinishda o’lchov elektrodi (ko’pincha shishali elektrodning bir turi) va qiyosiy elektrod potentsiallari o’rtasidagi farqni quyidagi tarzda yozish mumkin.
E = Ei — (54,16 + 0, 198t)(rN — rNi), mV,
bu yerda t– eritma temperaturasi, °S; Yeiva rN – izopotentsial nuqtaning koordinatlari.
Bu formuladan osonlik bilan ΔE/ΔrN va ΔE/Δt o’zgarish potentsiallari uchun ifodalar olinishi mumkin.
Gaz analizi bo’yicha masalalar yechishda turli gaz analizatorlari, ularning tuzilishi va elektr sxemalarining ishlashini fizik asoslariga e’tibor qaratish lozim.
Pirmokonduktometrik gaz analizatorlari bo’yicha masalalarda ko’zda tutilganki, o’lchov kamerasi – ichida platina tola (sezgir element) koaksial ravishda joylashgan ichi g’ovak tsilindr sifatida ifodalanadi. Platina tola yuzasi birligi kamera devorlariga beradigan issiqlik, asosan quyidagi ifodaga muvofiq issiqlik o’tkazuvchanlik bilan amalga oshadi.
bu yerda tn va t0 – tola va kamera devorining temperatura (tH +tc)/2, Vt/ (m . K)teng bo’lgan holdagi issiqlik o’tkazuvchanligi.
Qorishmaning issiqlik o’tkazuvchanligi quyidagi tarzda λi komponentlarining issiqlik o’tkazuvchanligi va ularning hajmiy kontsentratsiyasi S Bilan bog’liq:
λsm= .
Pirmomagnit gaz analizatorlari bo’yicha masalalarda asosiy hisoblangan ifoda bu bir jinsli bo’lmagan magnit maydonidagi paramagnit aralashmaning yagona hajmiga ta’sir qiluvchi kuch ifodasidir (22).
Fm=Sχ0T
bu yerda S – komponentning nisbiy kontsentratsiyasi (masalan, kislorodning); χ0 – komponentning normal bosim ρ0 =760mm sim.ust. va normal temperatura T0=273 K dagi hajmiy magnitli ta’sirchanligidir; N-magnit maydonining kuchlanganligidir A/m;
T1 – gazning o’lchov kameralariga kirishdagi temperaturasi, K; T2 – gazning tola bilan qizdirilgandan keyingi temperaturasi, K.
Bu kuch termomagnit konvektsiyaning intensivligini belgilaydi u esa, o’z navbatida, sezgir elementdan issiqlik chiqishiga, ya’ni uning temperaturasiga ta’sir qiladi. Real sharoitlarda gaz konvektsiyasining intensivligi nafaqat Fm kuchi bilan, balki issiqlik konvektsiyasining kuchi bilan ham belgilanadi. SHu sababli asbobning ko’rsatishi t temperatura va gaz aralashmasining bosimi ρ o’zgarganda faqatgina Fm o’zgarishi bilan hisoblangan ko’rsatishidan farq qiladi.
Optika – akustik gaz analizatorlarining ishlash printsipi analiz qilinayotgan komponent tomonidan ma’lum bir uzunlikdagi to’lqin nurlanishining energiyasini tanlab yutilishiga asoslangan. Bu yutilishlar intensivligi analiz qilinayotgan komponentning gaz aralashmasidagi kontsentratsiyasiga bog’liq. Bu bog’liqlik quyidagicha ifodalanadi:
Iλ=I0λexp (-ελCί),
bu yerda I0λ – nurlanishning yutuvchi gaz qatlamiga kirishdagi intensivligi; Iλ- nurlanishning yutuvchi gaz qatlamiga chiqishdagi intensivligi; ελ- gaz aralashmasining analiz qilinayotgan komponenti va to’lqin uzunligi uchun xarakterli bo’lgan yutish koeffitsienti λ; S – gaz aralashmasidagi analiz qilinayotgan komponentning kontsentratsiyasi; ι – yutuvchi qatlamning qalinligi.
Havoning namligini o’lchashning turli variantdagi psixrometrik va shudring nuqtasi usullari eng ko’p tarqalgan. Psixrometrik usul suv bug’ining elastikligi hamda quruq va nam termometrlarning ko’rsatishlari o’rtasidagi bog’lanishga asoslangan. Psixrometrlardan foydalanganda «psixrometrik farq» tq va tn qiymati nafaqat havoning nisbiy namligiga, balki nam termometr namlik bug’lanishi hisobiga sovishi intensivligini aniqlaydigan psixrometr konstruktsiyasiga ham bog’liq. SHu sababli psixrometrik tablitsalar faqatgina konkret tipdagi psixrometrlar uchun tuzilishi lozim.
Namlikning shudring nuqtasi usuli bilan o’lchash sanoatda keng tarqalgan aniq usullardan biridir. Gigrometrik nam o’lchagichlar havoning namligi, bosimi va temperaturasi bo’yicha keng qo’llanish chegarasiga ega. Biroq ularning konstruktsiyasi birmuncha murakkabdir, shuningdek o’lchash natijasiga ko’zgucha sirtining holati ham ta’sir ko’rsatadi.
Bu bobdagi masalalarning yechimida moddalarning turli hil fizikaviy, kimyoviy va boshqa xususiyatlari haqida ma’lumotlar zarur bo’lib qolishi mumkin. Bu ma’lumotlarni (2) dan olish mumkin, shuningdek (18,19,25) ma’lumotnomalarda ham topish mumkin.

6.17. Yonish mahsulotlaridagi SO2 kontsentratsiyasini aniqlang, agar SO2 mavjudligi analizi hajmiy-absorbtsion gaz analizatorida aniqlangan bo’lsa.


Aralashmaning hajmi o’lchov byuretkasida yutilguniga qadar Vp = 94 ml. O’lchov byuretkasidan tashqaridagi zararli maydonning hajmi (taqsimlovchi grebenki va boshqa birlashtiruvchi qismlarning hajmi) Vv.p = 2,5 ml. Gaz analizatorida yutilgan kamponent hajmining bu komponentning yutilguniga qadar bo’lgan hajmiga nisbatan Kp =0,95.
6.18. Tutun gazlaridagi kislorod kontsentratsiyasini aniqlang, agar analiz hajmiy-absorbtsion gazanalizatori yordamida o’tkazilib, aralashmaning yutilganidan so’ngi hajmi Vn=95 ml, V0 =100 ml, Vv.p=2,5 ml, Kp = 0,95 (6-17r) dan iborat bo’lsa. Gaz analizatoriga proba olinishidan oldin gazning temperaturasi t1 = 40°S. Analiz paytida gaz temperaturasi t2 =30° S ga kamaydi.
6.26. Magnitli gazanalizatori sxemasida reoxord dvijogi Rpning qaysi holati asbob shkalasining uchiga mos keladi? (6-4r).
6.27. Gazni R5 va R6 kameralaridan, havoni esa R1va R2 kameralaridan o’tkazilsa sxema ishlaydimi? (6-4)?
6.28. Qaysi kamera R1yoki R5 asbobning nolini tekshirish uchun magnit shuntga ega bo’lishi kerak (6-4)?
6.30. OA 2209 optik-akustik gazanalizatori ko’pkomponentli gaz aralashmalari tarkibidagi SO2 ni o’lchash uchun mo’ljallangan 6-6 rasmda ba’zi bir gazlarning infra-qizil sohada yutilish spektrlari keltirilgan.
Qaysi gazlar filьtrlash kameralarida bo’lishini aniqlang, agarda nazorat qilinayotgan gaz aralashmasi tarkibiga metan SN4 , SO uglerod oksidi, azot N2, vodorod N2 va etan S2N6 lar kirsa.

6.33. Gaz kompensatsiyali optik-akustik gaz analizatorining o’lchash diapazoni o’zgaradimi, agarda kompensatsion kamerada analiz qilinayotgan komponent kontsentratsiyasi kamaytirilsa?
6.34. Zavod tsehida havoning namligini aniqlash uchun aspiratsion psixrometr ishlatiladi.
Havoning nisbiy namligi φ ni aniqlang, agarda quruq termometr tc = 22,5°Sni ho’l termometr tm =18,5° Sni ko’rsatsa. Havoning bosimi 760 mm. sim. ust. Qiymatlarni oddiy psixrometrik ko’rsatishi bilan taqqoslang.
Download 1,3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish