26. Raketa harakatini ifodalovchi matematik modelni keltiring

Yer osti suvlarining fizik va kimyoviy xossalari
Yer osti suvlarining fizik xossalariga ularning tiniqligi rangi, ta’mi va harorati kiradi. Tabiiy suvlar tiniq yoki loyqa bo’lib, loyqa suvlarda mineral va organik birikma zarralari ko’p bo’ladi. Tiniq suvda xech qanday zarralar aralashmasi bo’lmaydi. Yer osti suvlari ayrim hollarda temir, vodorod sulfid qo’shilishidan to’q zangori tusda, botqoqlikda esa organik kislotalar ta’sirida sariq tusda bo’ladi.
Yer osti suvlari asosan xidsizdir. Vodorod sulfid suvlaridan palag’da tuxum, organik kislotalarda botqoq hidi keladi.
Yer osti suvlarining harorati suvli gorizontning yotish chuqurligiga, geografik joylashishiga qarab turlicha bo’ladi. Haroratiga qarab suvlar quyidagilarga bo’linadi; juda sovuq - +5⁰S, sovuq, - +10⁰S, iliq - +18⁰S, iliqroq - +25⁰S, issiq - +37⁰S, qaynoq -+40⁰S. Suvning harorati uning tarkibidagi tuz va gazlar miqdorining oz-ko’pligiga ta’sir etadi. Yer osti suvlarida doim ko’p yo oz miqdorda tuzlar, gazlar va boshqa birikmalar erigan holatda bo’ladi. O’rta Osiyo hududida tarqalgan grunt suvlarining tarkibida erigan tuzlar ko’p miqdorda bo’lganligi uchun ular juda ham sho’rdir.
Yer osti suvlari tarkibida erigan tuzlarning umumiy miqdoriga qarab quyidagilarga bo’linadi; chuchuk suvlar (erigan tuzlar 1 g/l.gacha), sho’rroq suvlar (erigan tuzlar 1 g/l dan 10 g/l), sho’r suvlar (erigan tuzlar 10-50 g/l), namakob suvlar (erigan tuzlar 50 g/l dan ko’p).
Yer osti suvlarida erigan tuzlarning qurilish materiallarini yemirish hususiyatiga agressivlik deyiladi.
Ko’lga quyiladigan daryolar gravitasion oqimni hosil qiladi. Bunday oqimning tezligi quyiladigan daryolar oqimining tezligiga bog’liq bo’ladi va daryolarning quyilish joyida 1-2 m/s ni tashkil qiladi.

29.Grunt (yer qatlamidagi aralash jinslar) elementidagi massa balansi.

Gruntshunoslik - gruntlar to'g'risidagi fan bo'lgani uchun birinchi galda «grunt» atamasini tushunib olish kerak. Rus quruvchilarining atamasiga nemis tilidagi «grunt» so'zi Petr I davrida Volga daryosini Baltika dengizi bilan birlashtirilgan vaqtdan boshlab kiritilgan. XIX asrga kelib rus quruvchilari orasida «grunt» atamasi to'g'risida ma’lum fikrlar bo'lgan. Grunt deb qandaydir inshoot uchun asos sifatida foydalaniladigan tog' jinslari tushunishgan.
Gruntlar- ko'p komponentli dinamik tizim sifatida ko'riladigan, insonning muhandislik faoliyati bilan amalga oshiriladigan, oshirilgan va rejalashtirish bilan bog'liq bo'lgan tadqiqotlar o'tkaziladigan har qanday tog' jinsi, tuproq, cho'kindi va antropogen yo'l bilan hosil bo'luvchilardir.
Gruntlar tarkibidagi qattiq komponentlar har xil minerallar, organik-mineral birikmalar va qattiq holdagi suvdan iborat. Tog' jinslarini muhandis-geologik jihatdan o'rganishda ularda ko'p miqdorda bo'ladigan va ularning xossasiga sezilarli ta’sir qiluvchi asosiy jins hosil qiluvchi minerallar o'rganiladi.
grunt elementlarining uchta fazasi havo, suv va qattiq zarralardan iborat.
Shunday qilib berilgan grunt namunasining hajmi yig'indisini quyidagicha ifodalasa bo'ladi:
V=_{ },
bu yerda _{ } - gruntdagi qattiq zarralarning hajmi; _{ }- g'ovaklik g'ajmi; _{ }- g'ovaklikdagi
suvning hajmi; _{ }-g'ovaklikdagi havoning hajmi.
Ichki omillarning (gruntlar tarkibi, strukturasi, teksturasi) ta’siri grunt elementlari orasidagi bog'lanish kuchi va ishqalanishi orqali namoyon
bo'ladi.
30.Massaning saqlanish qonunining yopiqligi
MASSANING SAQLANISH QONUNI — kimyoda (Lomonosov — Lavuazye qonuni) — kimyoviy reaksiyaga kirishgan moddalar massalarining yigʻindisi reaksiya mahsulotlari yigʻindisiga teng. Massaning saqlanish qonuni kimyo fani va amaliyoti uchun nihoyatda muhim ahamiyatga ega. Moddalarning oʻzgarishi toʻgʻrisidagi butun taʼlimot ana shu qonunga asoslanadi.