26-mavzu. Sug'urta bozorining tarkibi, holati va muammolari

26.2. Sug'urta bozorining turlari va ularga umumiy tavsifnoma
Sug'urta bozori hududiy joylashuviga qarab xalqaro. mintaqaviy va milliy 
sug'urta bozorlariga bo'linadi.
26.4-rasm. 
Sug‘urta bozorini hududiy alomatlari bo'yicha guruhlanishi.220
Milliy sug'urta bozori biron-bir mamlakat hududidagi sug'urta muassasalarini 
va ulami faoliyatini o‘z tarkibiga oladi. Jahondagi eng yirik milliy sug'urta bozori 
Amerika Qo'shma shtatlaridir. Iqtisodiy jihatdan rivojlangan mamlakatlarda 
yig'iladigan sug'urta tushumlarining 43 foizdan ortig'i AQSH hissasiga to'g'ri keladi.
Bu yerda hayotni sug'urta qiluvchi 2600 dan ortiq va boshqa umumiy turdagi 
sug'urta xizmatlarini ko'rsatuvchi 3800 ta kompaniya faolivat ko'rsatmoqda. Ulardan 
ba’zi birlari dunyo sug'urta bozorida ham oldingi o'rinlardadir.
Mintaqaviy sug'urta bozori deganda savdo, iqtisodiy va boshqa jihatlardan 
o'zaro yaqin munosabatda bo'lgan bir nechta mamlakatlaming ichki bozori 
tushuniladi. Yevropa Ittifoqining sug'urta bozori yirik mintaqaviy bozordir.
Xalqaro sug'urta bozori sifatida dunyo miqyosida sug'urta faoliyatini olib 
boruvchi alohida mamlakatlaming ichki bozori tushuniladi. Jumladan, hozirgi vaqtda 
Yaponiya sug'urta bozorining xalqaro darajada muhim o'mi bor va keying! o'n 
yillikda Yaponiya sug'urtachilari dunyo bozorida vetakchilik qilib kelishmoqda. 
Sug'urta bozorining sirtqi muhiti
- Sug'urta sohasidagi davlat siyosati.
- Iqtisodiyotning umumiy holati.
- Jahon sug'urta bozorini kon’yunkturasi.
- Aholini ko'pligi va yashash darajasi.
220 Mualliflar jamoasi tomonidan tayyorlandi.
312

---

- Aholini etnik tarkibi, milliy arfanalari va mentaliteti.
- Sug'urtachini moddiy, ishchi va boshqa resurslari.
Sug‘urta bozomi ichki niuhiti
- Sug'urta mahsulotiari.
- Sug‘urta xizmatlami sotish tizimi.
- Sug'urta xizmatlarga talabni shakllantirish tizimi.
- Sug'urtachini infratuzilmasi.
- Sug'urtachini moliyaviy resurslari.
- Sug'urtachini moddiy, ishchi va boshqa resurslari.
26.5-rasm.