26- sentabr 2015 Bajardi “Kasb ta’limi metodikasi” kafedrasi dotsenti v/b, p f. n.: A. I. Avazboyev toshkent – 2015 kasb-hunar ta`limini amalga oshirish metodlari mavzusidan “keys” stadi texnologiyasi. Keysning asosiy maqsadi

4. Ta’limda faollik metodi. Hozirgi kunda ilmiy va amaliy pedagogikada ta’lim metodlari katta ahamiyat kasb etmoqda. Ta’lim oluvchilarning ichki va tashqi faolligini oshirish uchun turli xil о‘yinlardan foydalaniladi. Bulardan keng, kо‘p qо‘llniluvchisi – didaktik о‘yinlardir.

Kasb ta’limida qо‘llaniladigan didaktik о‘yinlar: texnik «diktant», kichik tanlovlar, «kim epchilu», «kim chaqqon», «texnik kurashlar», savollar, «texnik loto», «texnik domino» va hakazolardan iboratdir.

Faollik metodi sirasiga seminar darslari ham kiradi. U uch bosqichda tashkil etiladi: seminar bо‘yicha о‘qituvchining ma’ruzasi, ta’lim oluvchilar tomonidan seminar mavzusi bо‘yicha mustaqil ravishda uy vazifalarining tayyorlanib kelinishi va seminarning о‘tkazilishi bunda ta’lim oluvchi tayyorlab kelgan matnlari bilan chiqadi va kо‘rgazmalari qurollar, asboblar va jihozlardan foydalanib tushuntirib beradi. Ishlash jarayoni, tuzilishi, kamchiligi, boshqarishni amaliy о‘rganish uchun praktikumlar о‘tkaziladi. Praktikumlar bо‘yicha xulosalar evristik yakuniy suhbat orqali chiqariladi.

Ta’limning faollik metodi sirasiga muammoli metodni ham kiritish mumkin. Pedagogik adabiyotlarda muammoli о‘qitishni nazariy va amaliy tomonlari yoritilib berilgan. Shuning uchun biz texnik va kasbiy fanlarni о‘qitish jarayonida qо‘llaniladigan muammoli vaziyatlarni kо‘rib chiqamiz. Bunday vaziyatlar fanlarning real materiallari va ishlab chiqarish ta’limi mohiyati asosida yaratiladi:

• 
  ta’lim oluvchilar egallagan bilimlarni о‘zlariga notanish bо‘lgan sharoitlarda amaliy qо‘llaydilar;
  
• 
  ta’lim oluvchilar shunday sharoitda ishlaydilarki, egallagan bilimlari oldiga qо‘yilgan masalani yechishi uchun ham yetarli emasligini ongli tushunadilar.
  

Kasbiy ta’lim muassasalarida amaliy ishlar jarayonida integrativ darslar ham keng qо‘llanilmoqda. Ushbu darslarda ikki yoki bir necha fanlarning mavzulari о‘rtasidagi aloqadorlik о‘rganiladi. Masalan, matematika va informatika, fizika va ximiya, kasbiy texnologiya va ishlab chiqarish ta’limi va boshqalar. Bunday darslarda ayrim xollarda mavzular fanlar о‘rtasidagi bog‘liqlik orqali tushuntiriladi va ta’lim oluvchilarning fanni, mavzuni о‘rganish bо‘yicha qiziqishlarini ortadi.

Fanlar о‘rtasidagi integratsion bog‘liqlik 3 darajada amalga oshiriladi:

I daraja. Yuqori – butun daraja, fanlar о‘rtasidagi integratsiY. Masalan «elektrotexnika va elektronika asoslari».

II daraja. – Didaktik sintez, har bir fan saqlanib, integratsiya ularning birida qо‘llaniladi. Umumiy obyekt integratsiya shakli sifatida о‘rganiladi.

III daraja. Fanlararo aloqadorlik, integratsiya shakli bо‘lib, fanlar mazmunidagi umumiy unsurlarlar hisoblanadi.

Didaktik sintez ularning ichida eng muhimi hisoblanadi. Integratsiya darslari: ishlab chiqarish ta’limining ustasi va о‘qituvchi yoki ikki о‘qituvchi bir vazifani birgalikda hal etishlari asosida tashkil etiladi. Ta’lim oluvchilarning о‘quv bilish faoliyati faolligi darsdan tashqari ishlarda texnik kashfiyotchiligini rivojlantirish orqali amalga oshiriladi. Darsdan tashqari ishlar – kasbiy ta’lim ustasi tanlovlari, ilmiy-amaliy konferensiyalar, ratsionalizator va kashfiyotchilar bilan uchrashuv, ilmiy va texnik olimlar bilan uchrashuv, namunali ishlar kо‘rgazmasi, mehnatni ilmiy tashkil guruhlari, texnik tо‘garaklardir.