21-ma’ruza: Sinxron generatorning turlari, sinxron mashinalarning tuzilishi ishlash

21-ma’ruza: Sinxron generatorning turlari, sinxron mashinalarning tuzilishi ishlash
prinsipi.
Sinxron generatorlarning tavsifi
Avtonom yuklanishda ishlovchi sinxron generatorning asosiy tavsifi salt yurish, tashqi, rostlama va qisqa tutashuv tavsifi hisoblanadi.
Salt yurishning tavsifi (XXX) 4.32-rasmda ko’rsatilgan. U 4.4.§ da batafsil ko’rsatilgan. Salt yurishning tavsifi boshlang’ich to’g’ridan to’g’ri qism OA ga ega, qachonki, magnitli zanjir to’yingan bo’lmasa. Mashina o’z yaqinidagi nominal miqdordagi EYUK dan to’yinadi. XXX cho’qur to’yinishda yana chiziqliga aylanadi. XXX bo’yicha yakor cho’lg’ami va qo’zg’atish cho’lg’ami oralig’ida o’zaro induktivlikni aniqlash mumkin.
O’zaro induktivlik to’yingan va to’yinmagan miqdorga ega va EYUK ning qo’zg’atish tokiga bo’lgan munosabati kabi aniqlanishi mumkin.





4.32-rasm. Sinxron generatorning salt yurish tavsifi.
Tajriba usuli bilan salt yurish tavsifi aylanishning doimiy nominal chastotasida If o’zgarishida va uzilgan yakor cho’lg’ami (I_a=0). Salt yurishning tavsifini tadqiq qilishda dastlab ko’tariluvchi tarmoqni keyin esa If kamayishida pasaYuvchini qurishadi. Hisoblashda o’rta egri chiziqdan foydalaniladi.
Sinxron mashinalarda gisterezis (kechikish) o’z o’rniga ega bo’lib, bunda rotorning magnitsizlanishi tufayli va rotor po’lati bo’yicha o’zgarmas qo’zg’alish oqimi qisqa tutashadi.
Sinxron generatorning tashqi tavsifi U=f(I_a) ua bog’liqligi bilan aytilib, n= const holatida cos(p=const, o’zgarmas tokda qo’zg’atishni olib tashlash I_l= const 4.33.-rasmda sinxron generatorning bir nisbiy bo’lgan R aktiv, L induktiv va S sig’im Yuklamadagi tashqi tavsifi ko’rsatilgan. Mashinaning ichki qarshiligi va z_a=r_a+ix_qa yakorning ko’ndalang reaksiyasi ta’siri oqibatida aktiv Yuklanish Yuklanish I_a tokining oshishi bilan generatorning chiqish kuchlanish kamayadi.
I
4.33-rasm.Sinxron generatorning tashqi tavsifi

nduktiv yuklamada kuchli magnitsizlantirish harakatida yakorning bo’ylama reaksiyasining tashqi tavsifi toza induktiv yuklanishda aktiv yuklanishda tashqi tavsifiga nisbatan past bo’ladi. Sig’imli yuklanishda magnitsizlantirilgan yakorning reaksiyasi generator chiqishidagi kuchlanish yuklanish oshishi bilan u ham oshib boradi.

4.34-rasm. AU% ni 4.35-rasm Sinxron 4.36-rasm. Qisqa aniqlash t^avsⁱfⁱ geⁿe^rat^orl^arni m°rat tutashuv tavsifi.
qilish.
Mashinaning ichki qarshiligini protsentda ifodalash yuklanish qarshiligiga nisbati bo’yicha odatda uncha katta bo’lmagan nisbat tuziladi, shuning uchun yakorning reaksiyasi aktiv yuklanishda induktiv qarshlikni hisobga olmagan holda yakor cho’lg’amining tarqalishi ham deb hisoblash mumkin. Uncha katta bo’lmagan mashinalarda yakorning ko’ndalang reaksiyasi(toza aktiv tok) uncha katta bo’lmagan sig’imdagi yuklanish mavjud bo’ladi, mashinaning yakori cho’lg’amida konpensatsiyalangan induktiv qarshilik tarqalishi. AU_nom sinxron generatorning kuchlanishini nominal o’zgarishi qo’zg’atish toki noldan nominalgacha o’zgarmaganda hosil bo’ladigan kuchlanishdagi o’zgarishga aytiladi. (4.34 rasm)
A U_nom = ^Uc~^Unom 100%. (4.55)