2021-yil 25-noyabr 2021-yil

 
Кириш. 
Ер юзида иқтисодий ресурслар ҳажмини қисқариб бораётганлиги, 
халқаро иқтисодиётни глобаллашуви мамлакатда барқарор иқтисодий ўсиш-
ни таъминлашда аграр бозорлар соҳасида ресурстежамкор технологияларни 
инновацион ривожланиш долзарблигини янада оширмоқда. Жаҳон иқтисоди-
ётини ўсиш тенденденцияларига эътибор қаратадиган бўлсак, дунёни жуда кўп 
мамлакатларида ресурстежамкор технологияларни инновацион ривожланиш 
даражаси ортиб бормоқда. Хусусан, халқаро глобал инновацион индекси кўр-
саткичларига биноан Швецария, Швеция, Буюк Британия, АҚШ, Финландия, 
Сингапур, Ирландия, Дания, Нидерландия ва Германия инновацион ривожла-
ниш бўйича дунёни ривожланган мамлакатларидан ҳисобланади. 

---

35
БМТнинг Аҳолишунослик жамғармаси (УНФПА) берган маълумотга кўра, 
2050 йилга бориб ер шари аҳолиси 10 миллиардга етади. Жорий аср ниҳоясига 
бориб бу кўрсаткич 11,2 миллиардни ташкил қилади. Баёнотга кўра, 2 минг йил 
олдин дунё аҳолиси 300 миллион киши бўлган бўлса, 1600 йилга келибгина бу 
рақам икки баробар (600 миллион)га ошди. 1804 йил ниҳоясида аҳоли сони бир 
миллиардга етди. Орадан бир асрга яқин вақт ўтиб, яъни 1900 йилда дунё аҳо-
лиси сони 1,5 миллиардни ташкил қилди. 1950 йилдан бошлаб ер аҳолиси ҳай-
ратланарли даражада ўсиб борди. 2011 йилда аҳоли сони 7 миллиардни ташкил 
қилди. Ҳозирда бутун дунёда 7,8 миллиард киши истиқомат қилмоқда.
Ер аҳолиси ҳар йили 84 миллионга ошиб бормоқда. Бу ҳар 12 йилда бир 
миллиардга кўпаяди дегани. Шунга кўра, жорий аср ярмига бориб аҳоли сони 
10 миллиардга етиши кутилмоқда. Бу эса аграр соҳада жиддий ижобий ўзгари-
шларни талаб этмоқда. Жумладан, мамлакатимиз қишлоқ хўжалигида амалга 
оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг асосий мақсади, қишлоқ хўжалигида 
етиштирилаётган маҳсулотларни сифат жиҳатидан халқаро стандарт талаблари-
га жавоб бера оладиган даражада ривожлантиришга қаратилган. Бугунги кунда 
халқаро иқтисодиётда ҳар бир хўжалик юритувчи субъектни барқарор фаоли-
ят юриши ва маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми бозордаги эркин талаб ва таклиф 
асосида шаклланади ҳамда ривожланиб боради. Айниқса, аҳолини озиқ-овқат 
маҳсулотларига бўлган талаби йилдан-йилга ошиб бормоқда. 
Мутахассисларнинг фикрига қараганда, 2050 йилга бориб, қишлоқ ҳўжали-
ги ишлаб чиқариши ҳажмлари қарийб икки баробарга ортади. Ишлаб чиқариш 
технологияси ва техникасида жиддий сифат ўзгаришлари амалга оширилади. 
Аммо ушбу жараёнлар аҳолини озиқ-овқат маҳсулотлари билан етарлича таъ-
минлаш муаммосини ҳал қилмайди [1]. Шунинг учун қишлоқ хўжалиги маҳсу-
лотларини интенсив етиштириш жараёнига янги инновацион лойиҳаларни 
амалга ошириш бугунги куннинг муҳим вазифаларидан бири ҳисобланади.