2021-yil 25-noyabr 2021-yil

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати
1. Мировой опыт развития сельскохозяйственной кооперации. http://www.kaicc.ru/
node/1206
61 
Мировой опыт развития сельскохозяйственной кооперации.- http://www.kaicc.ru/node/1206

---

199
ЎЗБЕКИСТОНДА ХИЗМАТ КЎРСАТИШ АМАЛИЁТИНИ 
ЯНАДА РИВОЖЛАНТИРИШ
Ш.Т.Нуруллаева,
ТДИУ Маркетинг ва менежмент 
 
кафедраси катта ўқитувчиси
С.А. Сайдуллаева, 
ТДИУ Маркетинг ва менежмент 
 
кафедраси катта ўқитувчиси
Аннотация: 
Мақола хизмат кўрсатиш соҳаси тармоқларини ҳамда уларнинг 
истиқболли ва юқори технологияларга асосланган механизмларини, комплекс модел-
лаштиришнинг илмий-методологик асосларини такомиллаш-тириш, хизмат кўрса-
тиш жараёнларини жадаллаштириш ва самарадорлигини ошириш, борасида илмий 
тадқиқотлар олиб бориш йўллари кўрсатилган. 
Таянч иборалар: 
хизмат кўрсатиш соҳаси, хизмат кўрсатиш тармоқлари, 
ижтимоий-иқтисодий омилларнинг таъсири, энергетик, телекоммуникацион, логи-
стик хизматлари
Аннотация: 
В статье показаны способы проведения исследований сферы услуг и 
их механизмов на основе перспективных и высоких технологий, совершенствования 
научно-методической базы комплексного моделирования, ускорения и повышения эффек-
тивности процессов обслуживания.
Abstract
: The article shows the ways of conducting research in the service sector and 
their mechanisms based on promising and high technologies, improving the scientific and 
methodological base of complex modeling, accelerating and improving the efficiency of service 
processes.
Жаҳон амалиётида хизмат кўрсатиш соҳаси тармоқларини ҳамда уларнинг 
истиқболли ва юқори технологияларга асосланган механизмларини, комплекс 
моделлаштиришнинг илмий-методологик асосларини такомиллаш-тириш, хиз-
мат кўрсатиш жараёнларини жадаллаштириш ва самарадорлигини ошириш, бо-
расида илмий тадқиқотлар олиб бориш муҳим аҳамият касб этмоқда [1]. Мазкур 
ҳолатлар танланган тадқиқот мавзуси доирасида ҳал этилиши зарур бўлган мақ-
садли йўналишларни белгилаб беради.
Бозор иқтисодиёт шароитида Ўзбекистонда аҳолига хизмат кўрсатиш тар-
моқлари сифатини оширишнинг янги ижтимоий-иқтисодий шароитларга мос 
концепциясини яратишга зарурат туғилди. Мазкур концепцияни шаклланти-
ришда сўнгги йилларда жаҳон амалиётида кенг қўлланилаётган «Турмуш си-
фати» концепциясининг айрим қоидаларидан фойдаланиш мумкин. «Турмуш 
сифати» концепцияси инсоннинг жисмоний, ақлий ва ижтимоий баркамолли-
гини белгиловчи шартларни шакллантиради. 

---

200
Бу ўринда гап фақат турмуш сифатини (овқатланиш, уй-жой, иш билан бан-
длик, таълим даражаси) баҳоловчи объектив омиллар ҳақида эмас, балки инсон 
томонидан «ўз фаровонлиги», «бахт», «қониқиш», «роҳат» каби тушунча-
ларни субъектив ҳис қилиш тўғрисида ҳам бормоқда. Бу борада, аҳоли турмуш 
фаровонлигини ошириш учун коммуникация хизматларини такомиллаштириш, 
маиший хизматлар, коммунал хўжаликлар интеллектуал хизматларни ривожлан-
тириш муҳим аҳамият касб этади. Ривожланаётган мамлакатлар тажрибасида 
хизматлар соҳасини ривожлантириш аҳолининг турмуш даражасини ошириш-
нинг самарали усулларидан 13 ҳисобланади. Асосий масала нафақат хизматлар 
соҳасининг ЯИМдаги улушини ошириш, балки унинг таркибини кенгайтириш, 
аҳоли бандлигини ошириш, хизмат кўрсатишнинг аҳоли эҳтиёжларини тўлароқ 
қондирадиган замонавий шакллари ва технологияларини ривожлантиришдан 
иборатдир.
Жаҳон иқтисодиётида хизмат кўрсатиш соҳасининг аҳоли бандлигини таъ-
минлашдаги роли ошиб бормоқда [3]. Иқтисодиёти ривожланган Ғарб мам-
лакатларида иқтисодиётда банд бўлган аҳолининг 70 фоизи хизмат кўрсатиш 
соҳасида фаолият кўрсатади
62
. Ривожланган давлатларда банд аҳолининг асо-
сий қисми, жумладан, «АҚШда 80 фоизи, Японияда 70 фоиздан кўпроғи хиз-
мат кўрсатиш соҳасининг ҳиссасига тўғри келади»
63
. Жаҳон илм–фанида ҳам 
эътироф этилаётганидек, бугунги кунда халқимизнинг ўсиб бораётган кундалик 
эҳтиёжларини қондиришда хизматлар соҳасининг ўрни юқорилиги бу соҳани 
янада ривожлантиришни талаб этади (1-жадвал).