2021-yil 2020 2021 – O’quv yilida o’rta ta’lim maktablarining

2. Bir hujayrali yashil suvo‘tlarining o‘ziga xos xususiyatlari nimalardan iborat?

Suvo‘tlar (tuban) ancha sodda tuzilgan o‘simliklar bo‘lib, ulaming tanasi ildiz, poya va barglarga bo‘linmagan. Suvo‘tlar orasida bir hujayrali va ko‘p hujayralilari ham bor. Tuban o‘simliklar tanasi qattana yoki tallom (ildiz, poya va bargga bo‘linmagan tana) deb ataladi. Tuban o‘simliklami suvo‘tlar tashkil etadi. Suvo‘tlar, asosan, suvda yashaydigan, hujayralarida xlorofill donachalarini saqlaydigan va yoruglik ta’sirida organik moddalar

hosil qiladigan tuban o‘simliklar. Hozirgi vaqtda suvo‘tlaming fanga ma’lum bo‘lgan turlari 30 000 ga yaqin bo‘lib, ular orasida ko‘k-yashil, sarg‘ish-yashil, yashil, qo‘ng‘ir, qizil va sariq suvo‘tlar bor. Bu suvo‘tlaming hujayralarida xlorofilldan tashqari yana har

xil rang beradigan pigmentlar bor. Suvo‘tlaming suvdan tashqarida - zax tuproqlarda, semam sharoitda o‘suvchi daraxtlar po‘stlog‘ida, to‘nkalarda, daryo yoqasidagi toshlar ustida o‘suvchi turlari ham uchraydi. Suvo‘tlar orasida oddiy ko‘z bilan deyarli ko‘rib bo‘lmaydigan, bir hujayrali turlari bilan bir qatorda tanasi bir necha metr keladigan ko‘p hujayrali turlari ham bor. Bir hujayrali suvo‘tlar juda mayda - oddiy ko‘z bilan ko‘rib bo‘lmaydigan organizmlardir. Lekin ulaming to‘plamlarini oddiy ko‘z bilan ko‘rish mumkin. Yozda ariq, hovuzda uzoq turib qolgan ko‘lmak suvlar yashil rangga kirib qoladi. Bunday suvni «gullab qolgan suv» deyishadi. Aslida yashil g‘ubor ham, suvning yashil rangi ham to‘planib qolgan bir hujayrali suvo‘tlardir