|
International scientific-practical conference on March 25-26, 2021.
Web:
http://conference.sbtsue.uz/uz
Қишлоқ хўжалигида ишлаб чиқаришни техник, технологик жиҳатдан мунтазам модернизация
қилиб бориш зарурияти уни техника воситалари билан таъминлаш тизимини ҳам тўла бозор
тамойиллари асосида ривожланишини тақозо этади. Фермер хўжаликларида бирламчи қишлоқ
хўжалиги маҳсулотларини ишлаб чиқариш жараёнига юқори унумли, сифатли иш бажарувчи,
ҳосилни кам исроф қилувчи янги техникаларни ҳамда ресурсларни тежовчи самарали инновацион
технологияларни жорий этиш масалаларига шахсан Республикамиз Президенти ва ҳукумати катта
эътибор қаратмоқда.
Республикамизда қишлоқ хўжалигини техник ва технологик модернизациялаш борасида
амалга оширилаётган бир қатор чора
-
тадбирларга қармасдан соҳани ривожланишига тўсиқ бўлиб
турган омиллардан бири моддий
-
техника базасини заифлиги, мавжуд техника воситалари ва
технологиялардан етарли даражада самарали фойдаланилмаётганлиги бўлмоқда. Бугунги кунда
фаолият юритаётган фермер хўжаликларининг асосий қисми агротехник чора–тадбирларни ўз
вақтида ва самарали ўтказиш учун зарур бўлган барча турдаги техника воситаларига эга эмас.
Соҳада ҳанузгача монопол корхоналар таъсири сақланиб қолган, соғлом рақобат муҳити тўла
шаклланмаган. Бу эса техника воситалари билан таъминлаш бўйича эркин бозорнинг
шаклланишига асосий тўсиқ бўлмоқда.
Юқоридагиларни ҳисобга олган ҳолда иқтисодиётни модернизациялаш шароитида қишлоқ
хўжалигида устувор хўжалик юритиш шакли бўлган фермер хўжаликларини техника воситалари
билан таъминлаш ва машиналар тизими ҳамда ресурстежамкор технологияларни жорий этишнинг
ҳозирги ҳолатини
чуқур таҳлил қилиш асосида мавжуд муаммоларни бартараф этиш бўйича илмий
асосланган таклифлар ва амалий тавсиялар ишлаб чиқиш ҳозирги куннинг энг долзарб
масалаларидан биридир. Шу боисдан, инновацион иқтисодиёт шароитида тармоқ корхоналарини
бозор тамойиллари асосида техника ва технологиялар билан таъминлаш, шунингдек, техника билан
таъминловчи субъектларни ва фермер хўжаликлар ўртасидаги ўзаро ташкилий, ҳуқуқий ва
иқтисодий муносабатларни мунтазам такомиллаштириб бориш талаб этилади.
Қишлоқ хўжалигини ривожлантиришда энг аввало мавжуд техника воситалари, машина ва
механизмларни, технологик жараёнларни такомиллаштириш, аста
-
секинлик билан агротехнология
ва унга мос равишда машина ва механизмни жорий этиш мақсадга мувофиқ бўлади. Маълумки,
қишлоқ хўжалигида
янги техника ва илғор технологияларни жорий этиш авваломбор, қишлоқ
хўжалиги товар ишлаб чиқарувчиларни ушбу турдаги воситалар билан таъминлаш ва уларга хизмат
кўрсатиш жараёнларида намоён бўлади. Янги техника ва илғор технологияларни жорий этиш
орқали
маҳсулот етиштириш хажмини кўпайтириш, таннархини арзонлаштириш, қўл меҳнатини
камайтириш, меҳнат унумдорлигини ва ишлаб чиқариш самарадорлигини оширишга эришиш
мумкин.
Шу билан бирга техника воситалари билан таъминлашда соғлом рақобат муҳитини вужудга
келтириш орқали соҳага унумли универсал техника ва янги технологияларни жорий этиш меҳнат,
моддий ва молиявий ресурслардан ҳамда техника воситаларидан самарали фойдаланиш учун кенг
имкониятлар очиб беради. Бу эса иқтисодиётни модернизациялаш шароитида, жамият
ресурслардан чекланган ҳолда фойдаланишда, аҳолини тўхтовсиз ўсиб бораётган эхтиёжларини
тўлақонли қондиришда қишлоқ хўжалигини ривожлантириш ва етиштирилаётган маҳсулотлар
хажмини кўпайтиришга муҳим омил бўлиб хизмат қилади.
Ўзбекистон Марказий Осиё мамлакатлари ўртасида ягона миллий қишлоқ хўжалик техникаси
ишлаб чиқарувчи корхоналари мавжуд давлат ҳисобланади. Бугунги кунда Ўзбекистонда ТТЗ
-80
русумли тракторлар, трактор прицеплари, сеялкалар, омочлар, бараналар ишлаб чиқарилмоқда ва
Марказий Осиё мамлакатларига экспорт қилинмоқда. Ҳозирги кунда ривожланган мамлакатларнинг
қишлоқ хўжалиги техникаси ишлаб чиқарувчи етакчи заводлари билан хамкорликда ташкил этилган
бир нечта қўшма корхоналар, жумладан, “Ўзкейстрактор”, “Ўзкейсмаш”, “ЎзКлассагро”, «Лемкен
-
Чирчик» ва бошқалар томонидан замонавий техника воситалари ишлаб чиқарилаётганлиги ва
фермер хўжаликларига етказиб берилаётганлиги республика раҳбарияти ва хукуматининг қишлоқ
хўжалигида ишлаб чиқариш жараёнларини механизация даражасини ошириш масаласига алоҳида
593
Do'stlaringiz bilan baham: |
