2021耕種農業一般 ウズベキスタン語版20211228. indd

（１）
Haroratni nazorat qilish
①
Haroratni nazorat qilish
Inshoot ichidagi harorat, hosil uchun optimal haroratga qarab, nazorat qilinadi.
Kunduzgi vaqtda, inshoot ichidagi harorat yuqori bo’lishi mumkin. Shamollatish 
esa, haroratni pasaytiradi. Harorat yuqori bo’lgan yoz faslida, sovutgichlar yordamida, 
haroratni pasaytirish mumkin.
rta tongda yoki kechasi, harorat pasaysa, isitgichlardan foydalaniladi.
②
Harorat o’lchagichi
Rangli spirtli naychasimon termometr (joriy haroratni ko’rsatadi), simobli termometr 
maksimal va minimal haroratni o’lchaydi (hozirgi haroratni va oxirgi sozlangandan beri 
maksimal, minimal haroratni ko’rsatadi), maksimal va minimal haroratni raqamli ko’rsatadiga, 
raqamli(oxirgi sozlangandan beri maksimal, minimal haroratni ko’rsatadi) termometrlar 
mavjud.
③
Isitish usullari
Issiqlikni saqlash samaradorligi, qoplama materiallari soni 
(qavati, ko’p qatlami) va material turi bilan belgilanadi.
Bir xil materialdan foydalanilsa, qavatlar soni ko’p bo’lgan 
sari, issiqlikni ushlab qolish samaradorligi oshadi.
Bo’shliqlarni bartaraf etish va havo o’tkazmaslikni oldini 
olish ham samarali hisoblanadi.
Ost qoplama materialining issiqlikni saqlash xususiyatini oshirishning ikki yo’li mavjud. 
①
tashqi qoplama materialni, ostki material bilan oraliqda joy qoldirib mahkamlash usuli, 
②
ochilib, yopiladigan (parda) haraatlanuvchi usul.
Issiqxonada bitta tunel yoki ikkita tunel o’rnatish, usuli ham mavjud.
naychasimon termometr
maksimal va minimal 
harorat termometri
raqamli termometr
Tunel
Vinil plyonka
Parda

---

63
Inshootlarda bog’dorchilik ishlari
6
（２）
Namlik
Ekinlarning o’sishi, tuproqning suv holatiga bog’liq.
Suvsizlik, ekinlarning so’lishi va ozuqa moddalarining yetishmasligiga olib keladi.
Aksincha, haddan ziyod suv miqdori, kislorod 
tanqisligiga va yomon o’sishga, ildizlarning chirishiga 
olib kelishi mumkin.
Namlikni o’lchash uchun, tuproq namligini 
o’lchaydigan asboblar, kuchlanish o’lchagichidan 
foydalaniladi. Namlik qiymati % yoki pF qiymatida 
ifodalaniladi.
Tuproqning muqobil namlik miqdori 35-55% ni 
tashkil qiladi.
（３）
Namlik
Issiqxonalarda, issiqlik izilyatsiyasi va isitish tufayli, inshootda namlik oshadi.
○