2020 jil mazmuni: kirisiw I- bap. O’zbekistan respublikasi turizmi haqqinda

I-BAP. O’ZBEKISTAN RESPUBLIKASI TURIZMI HAQQINDA

O’zbekistan Respublikasinda turizm ayriqsha oring’a iye, sebebi ko’plegen Orta Aziya qalalari “Jipek Joli” arqali sawda satiq baylanisin alip barg’an ha’m bul ha’zirgi ku’nde ma’mleketimizde turizm jo’nelisin rawajlandiriwg’a o’z ta’sirin tiygizip kelmekte. Ha’zirgi ku’nde O’zbekistan muzeylerinde eki millionnan aslam shig’armalar saqlanip kelinbekte, onnan basqada tariyxiy waqiyalardi tastiyqlawshi da’liller, sol da’wirdegi u’rip-a’detler milliy, kiyim-kenshekler orin alg’an. O’zbekistan ma’mleketi o’zinin’ tariyxiy, arxeologiyaliq, arxitekturaliq ha’m milliy bayliqlari menen turistlardi o’zine tartip kelmekte.

O’zbekistandag’i en’ rawajlang’an qalalarg’a Samarqand, Buxara ha’m Xiva kiredi, sebebi bul qalalar o’zinin’ tariyxi ha’m o’zgeshe tu’rdegi arxitekturaliq imaratlari menen ha’mmeni o’zine tartadi.
O’zbekistan o’zinin’ qon’silas ma’mleketleri( Qazaqstan, Qirg’izistan Respublikasi, Ta’jik ha’m Tu’rkimenstan) siyaqli Ulli Jipek Jolinda jaylasqan. O’zbekistan ja’nede The Region Initiative (TRI) ag’zasi bul TRI u’sh regionnin’ ortasindag’i baylanis – Qubla Aziya, Orayliq Aziya ha’m Shig’is Evropa, o’z ishine Armeniya, Bangladesh, Jeorjiya, Qazaqstan, Indiya, Pakistan, Nepal, Ta’jikistan, Rossiya, Shiri-Lanka, Turkiya ha’m Ukraiyna kiredi.
O’zbekistan ata-bablarinan bu’gingi ku’nge shekem saqlanip qalgan tariyxiy estelikleri menen maqtanish etedi. Xivadag’i Ishan qala kompleksi, Buxaradag’i tariyxiy orinlar, Shahrisabz ha’m Samarqand qalalari UNESCO nin’ pu’tkil ja’han miyrasinin’ dizimine kiritilgen. Bul qalardag’i qaytalanbas estelikler ha’m tariyxiy imaratlar, tariyxdi su’wretlep berip ha’m ja’nede ma’mleket tariyxinda u’lken rol oynaydi.
O’zbekistanda turizm jo’nelisi boyinsha jan’adan kirip kelgen bolsada, ol rawajlaniwi boyinsha ko’plegen basqa jo’nelislerden alding’a shig’ip aldi.
Xaliqaraliq turizmdi rawajlandiriw ushin bizlerdin’ u’lkemiz ju’da’ u’lken mu’mkinshiliklerge iye. Jigirma jil aldin O’zbekistandi hesh kim parlaq turizm orni dep oylamaytin edi. G’a’resizlikke eriskennen kiyin ma’mleket ta’repinen turizm tarawin rawajlandiriw maqsetinde jan’a is-ilajlar islep shig’ildi. 1992-jildin’ 27-iyul ayinda O’zbekistan Respublikasinin’ Prezidenti pa’rmani menen “O’zbekturizm” milliy kompaniyasi payda boldi. “O’zbekturizm”nin’ tiykarg’I waziypasi turizm tarawinda ma’mleket siyasatin a’melge asiriw ha’m turizm rawajlandiriwdin’ milliy modelin jaratiwdan ibarat.
Bunnan tisqari, milliy kompaniya respublikadag’i barliq turistlik sho’lkemlerdin’ jumislarin jaqsilaw, turizmnin’ barliq jo’nelislerin rawajlandiriw, kadrlar ma’selesi menen shug’illaniw, zamanago’y infrastrukturasin rawajlaniwina invistitsiya ag’imin payda etiw.
1993-jildan baslap ma’mleketimiz “Xaliqara turizm sho’lkemi” (UNWTO)nin’ ag’zasi esaplanadi. 2004-jildan baslap Samarqanddan- Ulli Jipek Jolinin’ “ju’regi”nde UNWTO nin’ transkontinental magistralda turizmnin’ koordinatsiyasi menen shug’illaniwshi ofisi is ju’rgizip kelmekte.
Hu’kimet ta’repinen turizm tarawin modernizatsiya qiliw, ma’mlekette transport ha’m miymanxana infrastrukturasin jaqsilaw, ha’mde turizmde normative-huquqiy bazani jaqsilaw, tarawlarda u’lken jumislar a’melge asirlimaqta.
Turizm o’nimlerin chet elde tanitiw maqsetinde “Mega-info-tur” – tanisiw saparlari marketing jobasi chet el turistlik kompaniyalar wa’killeri ushin a’melge asirilip kelinbekte. Sol siyaqli saparlar, turistik ma’wsimlerdi ken’eytiw, watanimizg’a keliwshi turistlardin’ ag’imlari mu’ddetin optimallastiriw, ha’mde O’zbekistanda ha’r bir ma’wsim turistlar ushin o’zine mas boliwin ko’rsetip beriwde a’hmiyetli rol oynaydi.
Bundan tisqari O’zbekistannin’ turistik tarawin qollap-quwatlawda UNWTOnin’ sherikshiliginde o’tetug’in, Tashkentdegi xaliqara “Jipek Jolindag’i turizm” yarmarkasinin’ da a’hmiyeti ju’da’ u’lken. Bul yarmarkanin’ tiykarg’i maqseti turizm tarawindag’i o’zbek ha’mde chet el mamanlarin birlesstiriw, olar ortasinda professional ha’mkarliqdi ja’nede ken’eyttiriwden ibarat. Bu’gingi ku’nge kelip bul xaliqaraliq yarmarka Orayliq Aziyadag’i en’ iri ko’rgizbelerden biri sipatinda orin alg’an.