2019 йил таянч докторантурага ўқиш учун талабгорларни қабул қилиш бўйича мутахассисликлар ва чет тили

Ўқув-когнитив компетенцияси: 
мустақил равишда ўрганиш ва билимини
такомиллаштиришни, ўзинииг ўқув, илмий салоҳиятиии ўстиришни, касбий фаолияти 
доирасида чет тили мулоқот жараёнларида турли манбалардан олинган касбий ахамиятга 
эга янги муҳим ахборотни қайта ишлай олишни билиши керак.
Имтиҳон топширувчиларнинг нутқий фаолияти турлари бўйича тайёргарлик
даражасига қўйиладиган талаблар
Тинглаб
тушуниш
- махсус тайёрланган ва тайёрланмаган диалогик
ва монологик нутқни тушуниш;
- фразеологик бирликлар на нутқдаги турғун сўзлар, 
бирикмалар маъносини тушуниш;
- илмий ахборот, хусусан, тилшунослик ва лингво-дидактика 
соҳаларидаги терминларнинг асосий моҳиятини тушуниш;
- бевосита инсонлараро ва билвосита (аудио- видео ахборот) 
мулоқот жараёнида ахборотни тушуниш;
- илмий ахборотни, унинг баъзи тафсилотларига эътибор 
қаратган холла бемалол тушуниш;
- тилшунослик, лингводидактика соҳаларида ва уларга яқин 
бўлпш илмий сохаларда ишлатиладиган кўплаб терминларни 
тушуниш.
Гапириш
(диалог)
- тил эгаси билан бўлган норасмий сухбатда иштирок этиш;
- лингво-маданий адекватлик ва лингвистик меъёрларни сақлаган 
ҳолда тил эгаларининг ўртача нутк, тезлигига яқин тезликда 
гапириш;
- ҳис-туйғу, хазилларни ифодалашда турли ҳил лингвистик 
воситаларни самарали қўллаш;
- мулоқот жараёнида ўзининг фикрларини, қарашларини аниқ ва 
равон баён этиш;
- суҳбат мавзусининг мазмунини аниқ, равон ва батафсил баён

---

этиш;
- мазмун ва хажм жиҳатидан турли ҳил бўлган матнларнинг 
мазмунини қискача баён этиш;
- предмет, объект, вокеа ва ходисаларни батафсил таърифини 
бериш;
- таклиф этилган мавзуда, унинг баъзи қирраларини 
ривожлантирган холда ахборот бериш, ўз хулосалари ва 
мулоҳазаларини бемалол ифода этиш.
Ўқиш
-мақсад ва вазифаларни инобатга олгаи ҳолда турли ҳил ўкиш 
стратегияларини ишлатишни билиш (ўрганув ўкиш, танишув 
ўкиш, кузатув ўкиш);
-матнни тезлик билан ўкиш ва услуб, жанр ва мавзу бўйича 
фарқланадиган турли ҳил матнларнинг моҳияти ва мазмунини 
тушуниш; асосий ва иккиламчи ахборотни аниқлай олиш;
-матн 
мавзусини, 
структурасини, 
мазмунини, 
муаллиф 
мулоҳазаларини, асосий фикрини аниқлай олиш; реал ва фаразий 
фактларни фарқлаш;
- тасвирлаш, тавсифлаш, мулоҳазалар, дадил-исбот, кузатишни ўз 
ичига олгаи турли матнларни тушуниш, муаллиф ниятини, воқеа 
ва ходисалар муносабатини интерпретация қилиш;
- 
бадиий 
ва 
публицистик 
матнларда 
имплицит 
маънони 
ифодаловчи логоэпистема, сўз ўйини, стилистик воситаларва 
кўплаб бошқа воситаларнинг маъносини тушуниш.
- луғат ёрдамида жанр ва хажм жиҳатидан турли ҳил бўлган 
илмий матнларни (монографиялар, обзорлар, авторефератлар, 
ўқув қўлланмалар, мақолалар, илмий эссе ва х.к.) тушуниш ва 
илмий ахборотнииг янгилигини, аниқлигини, ундаги нуқтаи 
назарларни, 
фактологик 
ва 
эхпериментал 
материалларнинг 
аҳамиятини баҳолай олиш.
Ёзув
- тил эгалари томонидан қўлланиладиган меъёрлар ва қоидаларни 
инобатга олган ҳолда шахсий ва иш юзаси бўйича хатлар ёзиш;
- маълумот, 
сўров, 
тасдиқ 
варақаларни, 
сўровнома 
ва 
анкеталарни тўлдириш, таржимаи хол ёзиш, ишга қабул қилиш 
юзасидан аризалар ёзиш;
- аниқ адресатга қаратилган тасвирий, тавсифий характерга эга 
қисқа ва батафсил матнлар ёзиш;
- академик ёзув техникаси (параграф ёзиш, боғловчи лингвистик 
воситалар, нуткий ва фикрларни ривожлантириш услублари);
- мавзунинг 
долзарблигини 
ва 
унда 
кўрилаётган 
муҳим 
жиҳатларни асослаган ҳолда эссе, доклад;
- реферат ва мақола ёзиш;
- аннотация, реферат, тезис, конспектлар ёзишда матнни сиқиш 
(компрессия) кўникмаларига эга бўлиш;
- мисоллар ва асосли далиллар келтирган ҳолда шарх ва изоҳлар 
ёзиш;
- оғзаки ва ёзма матнларни хулосалаш ва резюмелаштириш;
- илмий матнда библиографик рўйхат ва хавола келтиришни 
билиш.

---