2019 йил таянч докторантурага ўқиш учун талабгорларни қабул қилиш бўйича мутахассисликлар ва чет тили

Демографик қонуниятлар ва концепциялар
Демографик жараёнлардаги ўзаро боғлиқлик. Аҳоли ёш таркибининг туғилиш ва 
ўлимнинг умумий кўрсаткичларига таъсири. Туғилиш ва ўлимнинг ўзаро боғлиқлиги. 
Миграция ва аҳолининг такрор барпо бўлиши. Иқтисодий омилларнинг аҳоли ҳаракатига 
таъсири. Демографик жараёнларга ҳуқуқий меъёрлар, таълим, диний анъаналарнинг 
таъсири. Демографик концепциялар. Аҳоли ривожланишининг сон ва сифат жиҳатлари.
Демографик прогнозлаштириш
Демографик 
прогноз ҳақида тушунча. 
Демографик 
прогнознинг аҳамияти. 
Демографик прогнозлар таснифи. Демографик прогноз шакллари. Прогнозларнинг 
ишончлилиги ва аниқлиги. Аналитик, норматив ва функционал прогнозлар. Демографик 
прогноз турлари: қисқа, ўрта ва узоқ муддатли прогнозлар. Демографик прогнозларни 
амалга ошириш усуллари: экстраполяция, аналитик, ёшни силжитиш усуллари. Аҳоли 
сони ва таркибини прогнозлаштириш. Демографик жараёнлар: туғилиш, ўлим, никоҳ ва 
ажралишни прогнозлаштириш. Аҳолининг оилавий таркибини прогнозлаштириш. Дунё 
мамлакатлари ва Ўзбекистон Республикаси аҳолиси сони прогнозлари.
Демографик сиёсат
Сиёсат - ижтимоий жараёнларни бошқариш тизимида асосий унсур сифатида. 
Демографик сиёсатнинг таркиби: сиёсий-демографик муносабатлар; сиёсий-демографик 
фаолият; сиёсий-демографик институтлар; сиёсий-демографик манфаатлар; сиёсий- 
демографик ва ҳуқуқий меъёрлар.

---

Демографик сиёсатни ўтказиш шарт-шароитлари. Демографик сиёсат ўтказиш 
услублари: иқтисодий, маъмурий-ҳуқуқий ва ижтимоий-психологик.
Туғилиш ва оила соҳасидаги демографик сиёсат. Ўлимни камайтириш ва аҳоли 
саломатлигини яхшилаш борасидаги демографик сиёсат. Ўзбекистонда давлат томонидан 
олиб борилаётган демографик сиёсатнинг асосий хусусиятлари.
Демографик вазият ва унинг инсон тараққиётидаги роли
Демографик 
ривожланишнинг 
моҳияти. 
Демографик 
ҳолатни 
баҳолаш 
кўрсаткичлари. Демографик ҳолатнинг комплекс таҳлили. Аҳолининг демографик 
таркиби: ёш, жинс, ижтимоий, ҳудудий. Аҳолини қайта тиклаш турлари. Туғилиш ва ўлим 
кўрсаткичлари. Оналар ва болалар ўлими кўрсаткичлари. Аҳолининг табиий ўсиши. 
Оилани ривожлантириш ва шакллантириш. Оиланинг вазифалари, таркиби ва турлари. 
Замонавий 
оила 
трансформацияси. 
Ўзбекистонда 
демографик 
ривожланиш 
тенденциялари. Демографик сиёсатнинг моҳияти ва уни олиб бориш усуллари. Туғилиш 
ва оила 
соҳасида демографик сиёсат. Ўлим ҳолатини қисқартириш ва 
аҳоли 
саломатлигини 
яхшилаш 
соҳасидаги сиёсат. Ўзбекистонда демографик сиёсатнинг 
истиқболли йўналишлари.
Саломатлик ва инсон тараққиёти оқибатлари ва шарт-шароитлари сиқатида узоқ 
умр кечириш. Узоқ умр кечиришни ўлчаш. “Саломатлик” тушунчасининг таърифи. 
Саломатлик даражасини ўлчаш усуллари. Ўлим тўғрисидаги маълумотлар асосида 
аҳолининг саломатлигини ўрганиш. Ўлим олдида ижтимоий тенгсизлик. Ҳозирги 
Ўзбекистонда саломатли ва инсон тараққиёти. Саломатли ва ўлим 
тўғрисидаги 
маълумотларнинг 
фойдали манбалари. 
Юқумли касалликларга қарши кураш ва 
профилактика ёрдами. Аҳоли саломатлигига овқатланишнинг таъсири. Ўзбекистоннинг 
соғлиқни сақлаш тизими. Тиббиёт хизматлари сифатини ошириш. Ўзбекистоннинг миллат 
саломатлигига таъсир этувчи демографик хусусиятлари. Аҳоли ҳаётининг давомийлиги. 
Туғилишда ҳаётнинг кутилган давомийлиги - аҳоли саломатлиги ҳолатини тавсифловчи 
асосий мезонлар. Ҳаёт давомийлиги индекси. Ўзбекистон Республикасида 
туғилиш 
ҳолатида ҳаётнинг кутилган давомийлиги.