2 Ўзбекистон республикаси

Пастки жағ.
Тоқ суяк. Асосий қисми-пастки жағтанаси такасимон 
шаклда. Пастки жағтанаси олдинги юзасининг ўртасида энгак кўтармаси бор, 
пастда ундан ўнг ва чап томонда иккита энгак дўмбоғи жойлашган. 
Инсон гавдасини ѐки уни айрим қисмларининг моделини ѐки расмини 
яратишда энг аввало ҳар тарафлама ўрганиб айниқса юз қисмларидаги айрим 
суяк, мускулларининг айрим анатомик элементларига алоҳида эътибор 
берилади. Аѐлларни бошини юқори қисми бир мунча катта, калла суяклари 
кичикроқ, пешона дўнги яхши ривожланган, қош усти ѐйи сезиларсиз 
ҳолатда бўлиши билан эркаклардан фарқ қилади. Эркак кишининг пешонаси 
бир мунча нишоб аѐлларда эса тикдир. 
Назорат саволлари: 
1.
Одам расмини хона ичида (интерьерда) тасвирлашда перспектива 
(чизиқли ҳамда фазовий) масалалари, уни ифода этиш йўллари қандай ҳал 
этилади? 
2.
Одам қоматини кийим билан ва кийимсиз тасвирлаш машқларида 
учрайдиган ўзига хос фарқлар нималарда аѐн кўринади? 
3.
Қоматни тасвирлашда унинг бош, шунингдек юқори ва пастки 
ҳаракат, таянч аъзоларини экс эттиришга қандай ўрин ажратилади? 
4.
Одам расмини чизишда уфқ чизиҒи ва кўриш нутқтасининг ўрни, 
аҳамияти нимада? 
5.
Ёддан ва тасаввурга асосланиб одам расмини чизишни ўрганиш учун 
қандай назарий ҳамда амалий машқлар бажарилади? 
6.
Динамик ва статик ҳолатдаги қиѐфачини тасвирлашдаги фарқлар 
нималардан иборат? 

---

133 
7.
Одамни тўғридан тасвирлаб сўнг уни тасаввурга асосланиб орқа 
томонидан кўринишини тасвирлаш мумкинми? У қандай амалга оширилиши 
лозим? 
8.
Абстракт тасаввурга асосланиб одамнинг турли ҳолат ва вазиятларини 
аввалдан кўриб, кузатмай ҳам тасвирлаш мумкинми? 
Фойдаланилган адабиѐтлар рўйхати 
1.
P.Thomas, A.Taylor Drawing, London-2011 
2.
B.Barber “Full course of the drawing”, Barselona-2014.