2 Ўзбекистон республикаси

2.13-расм. Цилиндрик винт 
чизиғининг ҳосил бўлиши 
2.14-расм. Болтли бирикмани 
йиғиш анимацияси 
Мавзуни кўргазмали тушунтириб бориш билан бирга ўқувчиларнинг 
бажараѐтган чизмаларини назорат қилиб бориш ҳам муҳим, чунки, улар йўл 
қўяѐтган хатоликларни дарс давомида биргаликда ҳал этиб бориш ва бунда 
электрон қўлланмадан оқилона фойдаланиш орқали ўқувчиларнинг узоқ вақт 
ѐдида сақлаб қолиши таъминланади. Қўлланмада резьбали бирикмаларнинг 
қайси ҳолатларда қандай шартли тасвирланиши ҳақида қисқача баѐни 
берилиб, унинг чизмасида бу анимация тарзида ѐниб-ўчиб ифодаланади 
(2.15-расм).
2.15-расм. Резьбани чизмада шартли тасвирланиши 
Мавзуни мустаҳкамлаш учун карточка топшириқлардан, ребус ва 
кроссвордлардан фойдаланиш мумкин. 

---

73 
Электрон қўлланмада келтирилган интеллектуал ўйинлар қуйидагича 
тавсифланади: 
«Чархпалак» ўйини 
Ўйин шарти: берилган деталларга мос кўринишларни тез ва тўғри 
топиш. 
Мақсад: ўқувчиларнинг кўринишлар мавзуси бўйича билимларини 
мустаҳкамлаш ва фазовий тасавурини ривожлантириш. 
Ўйин уч босқичдан иборат бўлиб, ҳар бир босқич оддийдан мураккабга 
томон ўзгариб боради. 
1- Босқич: Чархпалак марказида деталнинг яққол тасвири жойлашади ва 
чархпалакда турли хил деталларнинг кўринишлари (9та) айланма ҳаракат 
қилади. Ўқувчи тезкорлик билан чархпалак марказида турган деталга 
тегишли 3та кўринишни аниқлаши керак бўлади. Ўқувчи кўринишни тўғри 
топганда ўша кўриниш деталнинг ѐнига тушади ва учта кўринишларни топиб 
бўлгандан сўнг иккинчи босқичга ўтилади. Бунда ўқувчининг вақти 
чегараланган бўлиб, у қанча кўп ўйласа, шунча очко йўқотади ва ўйиндан 
чиқиб кетиши ҳам мумкин. 
2- Босқич: бу босқичда чархпалакдаги кўринишлар сони учтага ортади. 
Ўйин қоидаси биринчи босқичдагидек бўлади.
3- Босқич: бу босқичда ўйин дизайни ўзгаради ва кўринишлар сони яна 
учтага ортади. Бунда ўқувчидан иккита деталга тегишли кўринишларни 
кетма-кет топиш талаб этилади (2.16-расм).