ularningo'ngtomonidaesauningnisbiymurakkabligiko'rsatiladi,
masalan, otda:
—sakrabo'ngoyoqbilanaylanish— 2,5 marta;
— chap oyoqbilano'nggaaylanish— 2,5 martavashukabilar.
Jihozlargategib, siltabo'tishlarnitasvirlashda ≪tegib≫ (tekkizib)
so'zi, tekkizmavsiltabo'tishdaesa ≪ustidan≫ so'ziqo'shiladi. Masalan,
qo'shpoyalarda: keskinyozilibko'tarilish—orqagatebrangandao'ng
oyoq, o'ngpoyagatekkizibsiltabo'tish—orqagatebranganda chap
oyoqbilan chap гюуаustidansiltabo'tishvaburchakhosilqilib.
ushlabturishvashukabilar. Ikkiyokiundanortiqqo'shelementlarni
vabog'lovchisibilan, ikki harakat birgabajarilgandaesa ≪ib≫ qo'shimchasi
bilanyoziladi. Masalan. yakkacho'pda: o'ngoyoqbilan
ko'tarilishvachapdanorqagaburilib. orqagaaylanish— chap oyoqni
siltabo'tiborqagatashlanib, bukilibosilishvaorqagaburilayotib,
gavdanikeskinyozib, orqabilantayanishholatigako'tarilish.
Fikrniqisqavaixchamifodalashmaqsadidaayrimaniqlovchilarni
tushiribqoldirishmumkin. Shuningdek. yaxshiroqtushunishning
ilojibo'lmasa, yuqoridako'rsatilganizchillikdayozish
shartemas. Masalan, yakkacho'pda: yoysimontebranibturib,
orqagaketganpaytdaaylanibsakrabtushish. Shu maqsaddabir
qanchasakrabtushishlarvasakrashlarnibirso'z 1 iatamalarbilan
ifodalashqulay. Masalan, salto, to'ntarilish, ≪uchish≫ vaboshq.
Akrobatikamashqlarniyozish. Akrobatikamashqlariniyozganda,
ayrimxususivatlarnihisobgaolib, quyidako'rsatilganqoidalar
qo'llaniladi:
1. To'liqto'ntarilishgayetmaydiganelementlarni (masalan,
umbaloqoshishlar) bajargandaoxirgiholatniko'rsatishkerak.
Masalan. yotibtayanishholatidanoldingaumbaloqoshib,
ko‘krakdatikturish.
2. Ba’zanbirholatdanikkinchisigao‘tishnimaxsusatamaorqali
ifodalash talab etilmaydi. Masalan, o'ng (chap) oyoqdamuvozanat
saqlashdan, boshdatikturishyokiqo'llardatikturishdanva
boshqalardan.
3. Sportchining u yokibubelgidan (harakatdan) keyingiholati
navbatdagielementningbajarilishusulinibelgilaydi. Masalan,
tizzalardatikturishdanoldingadumalab, biryelkadatikturish
yokicho'qqayibtayanishdanorqagadumalab, ko'krakdatikturish
vashukabilar.
4. Oxirgiholatfaqat harakat davomidaaniqaytilmasa, yoziladi.
Badiiygimnastikamashqlariniyozish. Bacliiygimnastikamashqlarini
yozganda, erkinmashqlaruchunbelgilanganqoidalardanfoydalaniladi.
Undantashqari, badiiygimnastikagaoidxususiyatlarnihisobga
olganholdaquyidagilarni: chunonchi, harakat xarakteri, uningba’zi
nozikjihatlaridinamikasivata'sirlitomonlariniko‘rsatishlozimbo'ladi.
Umumlashtiruvchiyozuv: buusuldan harakat aniqligi talab
etilrnaganda, shuningdek. darslikvaboshqadasturlardafaqat
gimnastikamashqlariningmazmuniniifodalash (sanabchiqish)
zarurbo'lganhollardaginafoydalaniladi. Masalan, dasturlarda
quyidagilarniko'rsatishkifoya, ya’nitayanish aa orqagatayanishdan
birtomongavaqarama-qarshitomongatebranibo'tishlarni (ularning
barchaxillariniifodalamasdan).
Chizmalitartibdayozibborishmustaqilvayordamehiahainivatga
egabo'lishimumkin. Chiziqbilan (chiziqchalar) yozish. yarimkonturli
vakonturliyozuvqo'llaniladi. Birinchisiengqulayidir. U
Do'stlaringiz bilan baham: |