2-Tezkor xotira. Ko`p yadroli va grafik(62-77). docx

4. Grafik protsessorlar haqida asosiy tushunchalar
Grafik ishlov berish birligi (GPU) grafik ishlov berish vazifalari uchun ishlab
chiqilgan texnologiyaning yuqori mahsuldorlik bilan hisoblashning bog'liq bo'lmagan
sohasiga tarqalishining yorqin namunasidir.
Zamonaviy grafik protsessorlar dunyodagi eng murakkab mashinasozlik va
ma'lumotlarni tahlil qilish loyihalarining asosiy qismidir.
Zamonaviy grafik protsessorlar kompyuter grafikalarini qayta ishlash va
namoyish qilishda juda samarali, ularning ixtisoslashtirilgan konveyrli arxitekturasi
tufayli ular grafik ma'lumotlarni oddiy markaziy protsessorga qaraganda ancha
samarali ishlaydi.
NVIDIA skalyar birlashtirilgan arxitekturasi printsiplariga asoslanib G80 kodli
yangi GPU-ni ishlab chiqdi. Aytish mumkinki, uning 128 ta oqim skalyar konveyr
liniyalarining har biri soat sikli uchun faqat bitta operatsiyani (buyruqni) qayta
ishlashi mumkin. Bir necha yil oldin 20 ta konveyer yetarli tuyulganiga qaramay,
bunday songa ehtiyoj hali ham paydo bo'ldi. Skalyar konveyr o'ziga xos xususiyati
shundaki, ular bir vaqtning o'zida faqat bitta operand bo'yicha hisob-kitoblarni
amalga oshirishlari mumkin, an'anaviy konveyr esa 4 operandni bir vaqtning o'zida
parallel (vektorli) qayta ishlashga mo'ljallangan.
GeForce 8 seriyali videokartalarning qiyosiy jadvali:
GeForce 9 Series:

---

68
HD 4xxx:
Markaziy protsessor (CPU):
CPU har bir ildiz otgan tizim uchun miya
sifatida tanilgan. Protsessor ma'lumotni saqlashga va hisob-kitoblarni bajarishga tez
o'rganilgan arifmetik mantiqiy birlikni (ALU) va buyruqlar ketma-ketligini hamda
shoxlanishni amalga oshirish uchun Boshqaruv Birligini (CU) o'z ichiga oladi. CPU
protsessor ko'rsatmalarni bajarish uchun xotira, kirish va chiqish kabi ko'proq
kompyuter komponentlari bilan o'zaro ta'sir qiladi.

---

69