2. Sifat darajalari qo`shimchalari: -imtir, mtrir, -roq, -ish, -g`ish



Download 51,36 Kb.
Sana11.07.2022
Hajmi51,36 Kb.
#774945
Bog'liq
Morfemika davomi-3201654690088426




II. Lug`aviy shakl yasovchi qo`shimchalar - so`zning ma`nosini o`zgartirmay, uning ma`nosiga qo`shimcha ma`no qo`shadigan qo`shimchalardir.


1. Otlardagi kichraytirish erkalash qo`shimchalari:
- cha, - chak, -choq, -gina, -loq, -aloq, -xon, -bek, -boy


2. Sifat darajalari qo`shimchalari:
-imtir, - mtrir, -roq, -ish, -g`ish
3. Sonning ma`no turlari qo`shimchalari:
-ovlon, -ala, -tacha, -larcha, -lab
4. Fe`l nisbatlari qo`shimchalari:
-l, -il, -n, -in, ish, -sh, -t, -tir, -dir, -giz, -gan, -r, ar, ir


5. Fe`lning vazifa shakllari qo`shimchalari: Ravishdosh: -b(ib), -gach, -guncha, -gani Sifatdosh: -gan, -iydigan, -yotgan, -r, -ar, vchi Harakat nomi: sh, -ish, -v, -uv, -moq
6. Fe`lning bo`lishsizlik qo`shimchasi: -ma
7. Chegara qo`shimchasi: -gacha
8. Otlardagi qarashlilik qo`shimchasi: -niki


9. Otlardagi ko`plik qo`shimchasi: - lar
10. Otlardagi qiyoslash qo`shimchasi: -day, -dek
O`zbek tilida qo`shimchalarning o`zakka qo`shilish tartibi, odatda quyidagicha:
Asos + so`z yasovchi + lug`aviy shakl yasovchi + sintaktik shakl yasovchi
Kitob + xon + lar + ning
Ba`zan so`z yasovchi qo`shimcha shakl yasovchi qo`shimchadan keyin kelishi mumkin. Masalan: qaynatma, isitma, ilitma, ivitma, qo`llanma, ko`rgazma, ko`rsatma, isitgich, o`chirgich.
Ba`zan sintaktik qo`shimchadan so`ng so`z yasovchi qo`shimcha kelishi mumkin: o`zicha, boricha, holicha
So`zlarning morfemalarga ajralishi ikki morfemali so`zlar Mard +larcha → mardlarcha
Nam+ garchilik → namgarchilik


Uch morfemali so`zlar
Och + iq + chasiga → ochiqchasiga Suva + q + chilik → suvoqchilik Be + tin + im → betinim O`yin + a + qi → o`ynoqi Avayla + y + lik → avaylaylik
To`rt morfemali so`zlar
Son + a + q + siz → sanoqsiz
Hosil + dor + chilik + dan → hosildorchilikdan
Besh morfemali so`zlar
Bil + im + don + lik +dan → bilimdonlikdan Suya + n + chiq + im + ni → suyanchiqimni Bo`ya + q +chi+lik+dan → bo`yoqchilikdan
Olti morfemali so`z
Suva + q + chi + lar + imiz + ni → suvoqchilarimizni
Qozoq + iston + lik + lar + dan + dir → qozoqistonliklardandir Tin + ch + lik + sev + ar + lar → tinchliksevarlar
Download 51,36 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish