2-seminar ishi mavzu: aplikatsiya tushunchasi. Qog‘ozdan aplikatsiya tayyorlashni o‘rganish

Tabiiy materiallar bilan ishlash haqida nazariy ma’lumotlar. 

1. Tabiiy  materiallar  bilan  ishlash turlari, ulami  yig'ish,  ishlc  berishga tayyorlash. 2. Tabiiy  materiallar  bilan 

ishlashc  ishlatiladigan  jihozlar,  asboblar,  moslamalar.  3.  Gullarni  quritis  usullari.  Quritilgan  gullardan  ekibana 

yasash. 

O'zbekiston tabiiy resurslar, foydali qazilmalar, o'simliklar  \ qushlarga 

boy 

o'lkadir. Respublikaning bu tabiiy 

boyliklari  sanoatd turmushda  foydalaniladigan  xomashyo  bo'lishi  bilan  bir  qatord  mehnat  darslarida  bajariladigan 

ishlar  uchun  tabiiy  material  bo'  :  ham  xizmat  qiladi.  Mehnat  darslarida  o'simliklar  shoxlari,  ildizlar  barglari, 

o'simlik, sabzavot, meva hamda rezavorlar, o'simliklamin urug'iari, qushlaming patlari, paxta chanog'i, boshoqlilar 

somoni, о poyasi, baliq tangalari, qamish va shu kabilardan mahalliy materi; sifatida foydalaniladi. 

Ilk  yoshligidan  boshlab  bolalarda  ona  tabiatga  qiziqish  \  muhabbatni  shakllantirish  va  undagi  go'zalliklarni 

tarbiyalash lozin Tabiiy materiallar bilan ishlash o'quvchilami tabiatni kuzatishg majbur qiladi. Kuzatishiar esa, o'z 

navbatida, o'quvcbilarda tabii\ ijodiy ishlarni, konstruktorlik g'oyasini, tushunchalarning aniqligir uyg'otadi. Mehnat 

ta'limi darslarida turli mahalliy, tabii 

 

materiallardan  foydaianish  boshlang'ich  sinf  o'quvchilarining  mehnat  topshiriqlarini  bajarish  jarayonidagi 

materialga  ehtiyojlarini  qondirish  imkonini  beradi.  Syujetni,  shakllarning  tashqi  ifodasini  bildirib  turuvchi 

materialni topish birinchi o'rinda turadi. Boshqacha bolishi ham mumkin. G'oyalar bor, ammo uni amalga oshirish 

uchun  materialni  topish  qiyin.  Buning  aksi,  bolalar  bir  stakan  urug'ni  to'kib  yuboradilar,  kutilmagan  holda  ular 

ajoyib jonivor, qush, odamchalarga aylanib qoladi, ularga nimadir, burun yoki dum qo'shish kifoyadir. 

Ayrim  figura  va  butun  kompozitsiyalami  yaratishda  g'oyalar  qayerdan  olinadi?  Bolalar  g'oyalami  qayerdan 

olishni  bilishlari  kerak.  G'oyalar  atrof-muhitdagi  obraz  va  sujetlardan,  bolalarga  tanish  ertak  va  hikoyalardan, 

qachonlardir ko'rilgan rasm, shakllardan va shu kabilardan olinadi. 

Turli  tabiiy  materiailar  bilan  ishlash.  turlicha  ishlov  berish,  turli  asboblami  tanlab  ishlatish  bilim,  ko'nikma, 

malakalarni beradi. 

Tabiiy materialni to'plash o'qituvchi qo'ygan maqsadga bog'liq boiadi. Bolalar ko'rib chiqilgan va batafsil hal 

qilingan  yoki  o'zlari  o'ylab  topgan  sujet  uchun  material  to'playdilar  va  aksincha,  avval  qandaydir  materialni 

(barglar. gullar, urug'lami) to'plab, keyin qanday ishni bajarishni aniqlashlari mumkin. 

Tabiiy materialni butun yil davomida to'plash lozim. chunki yilning har bir fasli o'z xususiyatlariga egadir. Erta 

bahorda  lola  gulini  qurutib  olish,  terak  popugini,  daraxt  va  butalaming  yosli  novdasini,  yozda  rezavor  va  poliz 

ekinlarining  urug'larini,  turli  gullami,  kuzda  daraxtlaming  xilma-xil  barglari,  mevalarini  va  shu  kabilami  to'plash 

mumkin. 

Tabiiy  materiallami  to'playotgan  har  bir  kishi  tabiiy  material-  larni  tartibli  yig'ish  va  tayyorlash  lozimligini 

bilishi, barg to'plash jarayonida daraxtlar, butalar shoxini qo'pollik qilib sindirish, gul va shu kabilami o'ylamasdan 

to'plash tabiatga nisbatan vahshiylik ekanligini yodda tutishi lozim. 

Tabiiy  materiallami  to'plash  va  ular  bilan  ishlash  tabiat-  shunoslik  darslari  bilan  bevosita  aloqador.  Tabiiy 

materiallami  to'plash  bo'yicha  uyushtirilgan  ekskursiyalarda  bolalar  tabiatni  qo'riqlash  qonunlari  bilan  amalda 

tanishadilar. Ular tabiatni qo'riqlash va tabiiy ashyolami bilishga asoslangan tadbirlaming butun bir kompleksidan 

tarkib topishini bilib oladilar. Bolalar atrof - tabiatni 

 

---

shaxsan kuzatishlari, tabiat elementlari va hodisalarini konkret idrok etishlari asosida ma’lum bilimiarga ega 

bo'ladilar. 

Respublikamiz  tabiati  boy,  go'zal  va  xilma-xildir.  Shuning  uchun  ham  o'z  ishiga  qiziqqan  va  izlash 

ko'nikmasiga ega bolgan o'qituvchi darslarda qo'llaydigan materiallaming hammasini batafsil bayon etib bo'lmaydi.