2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Xavfsizlik texnikasi talablari asosidagi maxsus o‘qitish 
- 
yuqori xavfli qurilma va 
moslamalarda elektr va gaz bilan payvandlashda, ko‘tarish kranlarida, yuqori bosimli 
qurilmalarda ishlovchi kishilar Gosgortexnazorat tashkilotlarida o‘qitish(Bunda o‘qigan 
kishilarning bilimlari tekshirilib, sinovdan o‘tkazib, maxsus guvohnoma(ruxsatnoma)lar 
beriladi);
 
Harakat xavfsizligi bo‘yicha muhandis 
– korxonada harakatdagi transportlar soni 50 ta va 
undan ortiq bo‘lgandagi lavozim; 
Yuqori xavfli ishlar 
– ishchiga ish vaqtida yuqori darajadagi jarohatlanish, shikastlanish va 
baxtsiz hodisalarni keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan ishlar;
 
Xavfsiz texnologik jarayonlar 
– 
ishchilarning jarohatlanish va baxtsiz hodisalarga uchrashiga 
qarshi choralari ko‘rilgan texnologik jarayonlar;
 
Kuchli bosim ostida ishlatiladigan(Kuchli bosimli) idishlar 
– ichida siqilgan havo va 
gazlarni saqlashga mo‘ljallangan idishlar;
 
Saqlagich klapan 
– 
yuqori bosim bilan ishlovchi idish va jihozlarning meyoridan ortiq bosim 
bo‘lganida avtomatik ochiladigan klapan(klapan ochilganda ortqcha havo yoki gaz shu klapan 
orqali chiqib ketadi va idishning yorilib-portlashi olddi olinadi); 
Nazorat saqlagich qurilmalari 
– 
biror xavfni yuzaga kelishini oldindan bilish uchun 
qshllaniladigan qurilmalar(masalan, ko‘tarish krani strelasini og‘ish burchagini ko‘rsatuvchi 
strelka; yukning og‘irligi meyoriga yetganidan keyin yoib turadigan elektr lampochkasi; vaqt 
meyorini ko‘rsatib beruvchi soatli qo‘ng‘iroq va hokazo); 
Elektr xavfsizligi 
Yerga ulash (yerlantirish)
- elektr qurilmalarining metall qismlariga elektr toki ulanib qolgan 
hollarda u bilan «Yer» orasida kuchlanish hosil bo‘lishini oldini olish maqsadida shu elektr 
qurilmalarini o‘tkazgich (sim) yordamida Yer bilan birlashtirib qo‘yish(elektr toki korpusga 

---