2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

 
 

---

204 
 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VА O’RTA MAXSUS 
TA’LIM VAZIRLIGI 
QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
“Hayot faoliyat xafvsizligi”fanidan
Mustaqil ish mavzulari 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Qarshi
 

---

205 
 
Talabalar mustaqil ta’limining mazmuni va hajmi 
 
t/r 
 
Мustaqil ta’lim mavzulari 
Berilgan topshiriqlar 
Bajarilish 
muddati
Hajmi 
(soatda) 
 
1 
O’zbеkiston Rеspublikasida hayot
faoliyati 
xavfsizligini 
ta'minlash
sohasida qabul qilingan qonun va 
mе'yoriy hujjatlar tizimi 
Adabiyotlardan konspekt 
qilish. Individual 
topshiriqlarni bajarish 
1- hafta 
4 
2 
Hayot faoliyati xavfsizligi fani bo’yicha 
glossariy tuzish 
Adabiyotlardan konspekt 
qilish. Individual 
topshiriqlarni bajarish 
2- hafta
4 
3 
Davlat yong’in xavfsizligi xizmati 
Adabiyotlardan konspekt 
qilish. Individual 
topshiriqlarni bajarish 
3- hafta
4 
4 
Xalqaro 
tеrrorizm 
va 
tеrroristik 
tashkilotlar 
Adabiyotlardan konspekt 
qilish. Individual 
topshiriqlarni bajarish 
4- hafta
4 
5 
O’zbеkistonda bo’lishi mumkin bo’lgan 
tеxnogеn xavflar 
Adabiyotlardan konspekt 
qilish. Individual 
topshiriqlarni bajarish 
5- hafta
4 
6 
Markaziy Osiyoda bo’lishi mumkin 
bo’lgan tabiiy xavflar 
Adabiyotlardan konspekt 
qilish. Individual 
topshiriqlarni bajarish 
6- hafta
4 
Jami: 
24 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

206 
 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VА O’RTA MAXSUS 
TA’LIM VAZIRLIGI 
QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
“HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI” 
FANIDAN TAYYORLAGAN
GLOSSARIY
 
 
 
QARSHI 

---

207 
 
GLOSSARIY 
(
Tayanch so’zlar, iboralar va asosiy tushunchalar
)
Abiotik omillar
– iqlim, edofogen (mexanik tarkib, zichlik, tuproqning nam va havo 
o’tkazuvchanligi), orografik (relef, dengiz sathidan balandlik), ximik (havoning gaz tarkibi, 
tuproq tarkibi).
Adaptatsiya
- ko'zning yorug'likda va qorong'ida ko'rishga moslashish qobiliyati, yoki 
organizmlarni o‘rologik omillar ta’siriga moslashuv xususiyati. 
Affekt (emotsional) holat
– qattiq hayajon, jazavaga tushish holati. 
Akkomodatsiya
- ko'zning bar xil uzoqlikdagi narsalarni ravshan ko'rish 
Atmosfera
- yerni o’rab turgan havo qobig’i. Yunoncha “atmos-bug’”, “sfera-shar” 
manosini bildiradi. Atmosfera yer bilan birga aylanadi. Atmosfera bo’lmasa yer yuzi kunduzi 
+120 
0
C
gacha qizib, kechasi -180 …-120
0
C
gacha sovub ketar edi. 
Аvаriya
- halоkаt mаhsulоt tаyyorlаshgа ishlаtilаdigаn mаshinаlаr , jihоzlаr, 
tеxnоlоgik tizimdаgi uskunаlаr mаjmuаsidаgi nоsоzlik, elеktir bilаn tа'minlаshdаgi nоsоzlik, 
binоlаr, qurilmаdаgi nоsоzliklаr tufаyli vujudgа kеlаdigаn vоkеа аytilаdi. 
Antropogen halokatlar
(
ta’sirlar
)– insoniyatning xo’jalik faoliyati tufayli yuzaga 
keluvchi antropogen fakorlar ta’sirida biosferaning sifat jihatidan o’zgarishi va natijada 
insonlar hayotiga, o’simlik va hayvonot dunyosiga hamda atrof-muhitga tahdid va katta xavf 
tug’diruvchi hodisalar. 
Argatik tizim
 -t
izimni elementlaridan bittasini inson tashkil qilingan tizim.
Aspekt
– aspect, jihat, tomon, qirra.
Atmosfera elektr zaryadlari
– kuchli yashin va momoqaldiroq vaqtida hosil bo’ladi. 
Bunda ularning kuchlanishi 2 
V
dan 8 mln 
V
gacha, tok kuchi miqdori 200000 A gacha yetishi 
mumkin. 
Biosfera
– “bios” – hayot, “sfera” – shar ma’nosini bildirib, er yuzidagi barcha 
organizmlar tarqalgan va ular ta’siridagi hayot qobig’i tushiniladi.