2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

 
6.3.- rasm. Shamol yon tomondan bo‘lganda bino aeratsiyasi. 
Havoning tortish kuchini oshirish maqsadida deflektorlardan foydalaniladi. U 
shamollatish kanallarining yuqori qismiga o‘rnatiladi. Havo oqimi deflektor orqali o‘tishi 
natijasida havo kanallarida siyraklanish hosil bo‘ladi va buning ta’sirida kanalda havoning 
tezligi oshadi. 
Deflektorning diametri quyidagicha aniqlanadi: 
D=0,0188
, 
bu yerda; Wd-deflektorning ish unumdorligi, m3/s; 
-havoning deflektordagi tezligi, 
m/s. Hisob ishlarida 
=(0,2-0,4) x qabul qilinishi mumkin. Bu yerda 
x -havoning tezligi, 
m/s. 
Tabiiy havo almashinish qurilmalarining ishlashi samaradorligi ulardan qanchalik 
to‘g‘ri foydalanish darajasiga bog‘liq. Shuning uchun tabiiy havo almashinish qurilmalarining 
elementlari o‘rnatilib bo‘lingach, ular sinovdan o‘tkazilishi lozim. Buning uchun havo 
almashinishi ko‘zda tutilgan kanallar va tuynuklar ochib qo‘yiladi hamda ularning yuzasi 
aniqlanadi. Havo o‘tish yo‘lining o‘rtasiga anemometr o‘rnatilib, havoning tezligi o‘lchanadi. 
Shamollatish qurilmasining ish unumdorligi olingan natijalar asosida quyidagicha 
topiladi: 
WT=3600 an.xSXT,
bu yerda an.x-anemometr ko‘rsatishi bo‘yicha havoning tezligi, m/s; SXT–havo o‘tish 
tuynuklarining umumiy yuzasi, m2. 
Sinashning umumiy davomiyligi sexdagi turg‘un texnologik jarayonida 1,5-2,0 soatni 
tashkil etishi kerak. Havoning namligi tuynukda o‘rnatilgan psixrometrlar yordamida 
aniqlanadi. Xonaga har xil tuynukdan kirayotgan havoning namligi bir xil bo‘lganligi sababli 
u bitta psixrometr bilan o‘lchanadi, xonadan chiqayotgan havoning namligi esa bir nechta 
Д
Д
W

/
Д

Д






---