2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Rixter shkalasi 
Шкала Рихтера
 
The 
Richter 
scale
 
– zilzila vaqtida vujudga keladigan 
seysmik 
to‘lqinlarning 
enegriyasi 
baholashga asoslangan magnitudaning 
seysmik 
shkalasi. 
Rixter 
shkalasi 
bo‘yicha zilzila magnitudasi va uning 
12 balli shkala bo‘yicha epitsentrdagi 
kuchi o‘rtasidagi munosabat o‘choq 
chuqurligiga bog‘liq bo‘ladi. SHkala 
1935 
yili 
amerikali 
seysmolog 
CH.Rixter tomonidan tashkil etilgan, 
1941 – 1954 yillarda B.Butenberg 
tomonidan nazariy asoslangan. 
Antropogen 
omil 
Антропогенные 
факторы
 
Anthropogenic 
factors
 
– atmosfera, gidrosfera va litosfera 
tarkibi va rejimning o‘zgarishi, havo, 
daryolar, dengizlar va okeanlarning 
shuningdek 
tuproqlarning 
sanoat 
texnologiyalari 
maxsulotlari 
va 
radiaktiv moddalar bilan ifloslanishi, 
ekotizm 
tarkibi 
va 
tuzilishining 
buzilishi 
va 
boshqalarni 
keltirib 

---

218 
 
chiqaradigan inson faoliyati, uning atrof 
muhitiga ta’siri bilan yuzaga keltirilgan 
omil. 
Radiatsiyaviy