2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Birinchi yordam
.
 
Kuyishda ko‘rsatiladigan yordam juda tez amalga oshirilishi kerak. 
Eng avval tezlik bilan olovni o‘chirish, shikastlangan kishining yonayotgan kiyimlarini yirtib 
olib tashlash, uning ustiga nimanidir yopish, choyshab, jun ro‘mol, plash yordamida havo 
kirmaydigan qilib olovni o‘chirish, keyin tutayotgan narsalarni olib tashlash kerak. 
Shikastlangan odam zambilg‘altakka yoki shitga yotqiziladi. Agar teriga kuygan kiyim 
qoldiqlari yopishib qolgan bo‘lsa, ularni teridan ko‘chirib olish also mumkin emas. 
Jarohatlarni steril bint bilan bog‘lash (individual bog‘lash paketchasi), agar u qo‘l ostida 
bo‘lmasa, qalinroq matoni dazmollab ishlatish mumkin.
Tananing ko‘p qismi kuyganda shikastlangan kishini steril choyshabga o‘rab qo‘yish 
qulayroq. Agar bemor hushini yo‘qotgan bo‘lsa, tili bilan tiqilib qolmasligi chora-tadbirlari 
qo‘llanilishi kerak. Buning uchun uning pastki jag‘ini oldinga tortib, barmoqlar bilan tilini 
tortib chiqarish va uni ilgak tugma bilan iyak terisiga mahkamlab qo‘yish lozim. Bu 
manipulatsiyadan qo‘rqish kerak emas, chunki teri va tildagi jarohatlar tezda bitib ketadi, agar 
bemor o‘z tili bilan tiqilib qolsa, uning asoratlari juda og‘ir bo‘lishi, hatto asfiksiya natijasida 
o‘limga olib kelishi mumkin.
Agar kuygan kishida qorin bo‘shlig‘i organlarining jarohatlari bo‘lmasa, u hushini 
yuqotmagan bo‘lsa, ko‘p suyuqliq ichish tavsiya qilinadi. Keyin uning vena tomiriga 1 % li 2 

---