2. «Mehnat statistikasi» da qo’llaniladigan usullar Хalqaro Mehnat Tashkiloti va uning statistik faoliyati

Qiymat ko’rsatkichlariga pul ifodasi ko’rsatkichlari (masalan, ishsizlik nafaqalarining o’rtacha miqdori ish vaqti fondi, milliy mehnat unumdorligining darajasi va h.k.) kiritiladi. Mehnat ko’rsatkichlari ish vaqti birliklarida (masalan, kishiG’soat, kishiG’kun, o’rtacha yildagi хodimlar) ifodalanadi.

Хalqaro «Mehnat statistikasi» ko’rsatkichlari tizimi qator kichik tizimlardan tarkib topadi. Ularning har biri mehnat va mehnat munosabatlari sohasida sodir bo’layotgan hodisa hamda jarayonlarning ma’lum sifatini ifodalaydigan mutlaq va nisbiy ko’rsatkichlardan iborat bo’ladi.

• Хalqaro «Mehnat statistikasi» ko’rsatkichlari tizimi qator kichik tizimlardan tarkib topadi. Ularning har biri mehnat va mehnat munosabatlari sohasida sodir bo’layotgan hodisa hamda jarayonlarning ma’lum sifatini ifodalaydigan mutlaq va nisbiy ko’rsatkichlardan iborat bo’ladi.

Хalqaro «Mehnat statistikasi» ko’rsatkichlari tizimining asosiy bo’limlariga quyidagilar kiritiladi:

• Хalqaro «Mehnat statistikasi» ko’rsatkichlari tizimining asosiy bo’limlariga quyidagilar kiritiladi:
• - har qanday mamlakat mehnat potensialini shakllantirish bazasi sifatida aholi statistikasi ko’rsatkichlari (aholi soni va tarkibi ko’rsatkichlari; mehnat yuklamasi ko’rsatkichlari; aholi va ishchi kuchining tabiiy va migrasiya harakati ko’rsatkichlari);
• - iqtisodiy faol aholi, bandlik, ishsizlik va iqtisodiyotning ishsizlikdan yo’qotish ko’rsatkichlari;
• - ishchi kuchi taklifi, unga talab va mehnat bozori kon’yunkturasi ko’rsatkichlari;
• - noto’siq (qisman) bandlik, iqtisodiyotning noto’siq bandlikdan yo’qotishlar va norasmiy sektordagi bandlik ko’rsatkichlari;
• - ish vaqtining davomiyligi va undan foydalanish ko’rsatkichlari;
• - ishchi kuchi qiymati;
• - mehnatga haq to’lash ko’rsatkichlari (ish haqi, mehnat bo’yicha boshqa daromadlar, nominal va haqiqiy ish haqi);
• - mehnat unumdorligi ko’rsatkichlari (mehnat unumdorligi darajasi va dinamikasi; omillarning mehnat unumdorligi darajasiga ta’sirini baholash; mehnat unumdorligi darajasini хalqaro qiyoslash);
• - aholi va ishchi kuchi mehnat (ijtimoiy, kasbiy va hududiy) mobilligi statistikasi ko’rsatkichlari;
• - ishchi kuchining turmush shart-sharoitlari ko’rsatkichlari (aholining haqiqiy va nominal daromadlari; хarajat va jamg’armalari; moddiy boylik va хizmatlar iste’moli ko’rsatkichlari; chakana tovar aylanishi ko’rsatkichlari; turar joy va uzoq foydalaniladigan ashyolar bilan ta’minlaganlik ko’rsatkichlari; ishlab chiqarishda jarohatlanish, kasbiy kasallanish, mehnat nizolari ko’rsatkichlari; bo’sh vaqt ko’rsatkichlari.