2-mavzu. Xalqaro baholash tadqiqotlar tahlili

Funksional savodxonlik – insonlarning tashqi muhit va jamiyat bilan munosabatga kirishishi, tez oʻzgaruvchan sharoitlarga moslasha olish qobiliyati
Tadqiqot aynan 15 yoshli taʻlim oluvchilar doirasida oʻtkazilishiga asosiy sabab Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (IHTT)ga aʻzo aksariyat davlatlarda ushbu yosh majburiy taʻlim bosqichining yakuniy davri hisoblanadi.
PISA dasturining oʻziga xosligi. PISA xalqaro baholash dasturi butun dunyoda keng qamrovli va muntazam ravishda oʻtkazib kelinayotgan dastur sifatida oʻziga xos ahamiyatga ega. Hozirgi kunda PISA xalqaro baholash dasturida qariyb 80 dan ortiq davlatlar ishtirok etmoqda. Tadqiqotning har uch yilda bir marotaba oʻtkazilishi esa davlatlarga oʻz taʻlim tizimida kelajakda erishish koʻzda tutilgan asosiy maqsadlarni aniqlab olishga imkon yaratadi.
PISA 15 yoshli oʻquvchilarning bilim va koʻnikmalarini baholash boʻyicha yagona xalqaro baholash dasturi hisoblanadi. Shuningdek, dasturdan quyidagi masalalar oʻrin oladi:
► davlat siyosati masalalari: “Maktablar oʻquvchi yoshlarni katta hayotga oʻtishlariga munosib ravishda tayyorlay olyaptimi?”, “Аyrim turdagi oʻquv dasturlari boshqalariga nisbatan samaraliroqmi?”, “Maktablar muhojirlar yoki ogʻir ijtimoiy sharoitdagi oʻquvchilarning kelajagi yaxshilanishiga yordam beradimi?” kabi baʻzi bir savollarga javob topishdan iborat;
► savodxonlik: PISA muayyan maktab oʻquv dasturlarining ustunligini oʻrganish oʻrniga, oʻquvchilarning asosiy mavzularda bilim va koʻnikmalarini qoʻllay olish qobiliyati, muammolarni tahlil qilish, sharhlash va samarali hal qilish, fikrlash va muloqot qilish imkoniyatlarini koʻrib chiqadi;
► hayot davomida oʻrganish: oʻquvchilar maktabda oʻrganishi lozim boʻlgan hamma narsani toʻliq oʻzlashtira olmaydilar. Samarali oʻrganuvchi boʻlish uchun nafaqat bilim va koʻnikmalarni, balki ular qanday va nima uchun oʻrganilishi haqida xabardor boʻlish lozim.
PISA oʻquvchilarning oʻqish (matnni tushunish), matematika va tabiiy fanlardan savodxonligini baho lash bilan bir qatorda ularning taʻlim olishga qiziqishlari, oʻzlari haqida maʻlumot va ularning taʻlim strategiyasi haqidagi fikrlarini soʻraydi.