2-Mavzu. Vaqt haqida tushuncha Reja

2-Mavzu. Vaqt haqida tushuncha


Reja:

1. 
   Vaqt va uning o`ziga xos xususiyatlari. Maktabgacha yoshdagi bolalar tomonidan vaqtni idrok qilish.
   
2. 
   Bolalarda vaqt haqidagi tasavvurlarini rivojlantirish. Bolalarni o`z vaqtida yo`naltirishga o`rgatish vazifalari.
   
3. 
   Katta maktab yoshidagi bolalarda vaqtni his qilishni rivojlantirish. Kalendar, soat bilan tanishish.
   
4. 
   Bolalarda vaqt tasavvurlarni rivojlantirishga qaratilgan ta`limiy o`yinlarni tashkil etish.
   

Tayanch iboralar.

Ertalab, kunduzi, kechqurun, bugun, kecha, ertaga.

kichik guruh	O`rta guruh
2	4

Vaqt so`zi rus so`zidan kelib chiqqan, ya`ni «время» degani- aylanmoq ma`nosini bildiradi. O`tgan, hozirgi va kelasilar o`zaro shunday aloqa qilganki o`rinlarini bir-birlariga almashtira olmaydilar.Vaqtning qaytmas xususiyatlari shuki vaqtning bir tomonga yo`nalib o`tishi, u tabiat va jamiyatning chiqishi yo`nalishini ifodalaydi.
Vaqtni asosiy qabul qilinishi -bu sezish qobiliyati orqali oshiriladi.
Har xil kompleks analizator vaqtni sezish qobiliyatining cho`zilishiga ta`sir qiladi, lekin asosiy xususiyati deb I.M. Sechenov eshitish va tananing sezgi qobiliyatlariga e`tibor bergan «Faqat tovush va tananing sezish qobiliyati insonga vaqt haqida tushuncha beradi, shunda ham to`la o`z mazmuni bilan emas balki faqat bir tomonlama». Shuning uchun I.M. Sechenov eshitish va sezish xususiyatidan bu vaqt bo`shlig`ining analizatorlari degan edi.
I.P. Pavlov ko`rsatgan ediki, vaqtning hisoblanishi nerv tizimining har bir elementiga, uning har bir xujayrasiga xos u buni eksperemental asosda isbotladi. Har qanday analizator «vaqtni hisoblashi» mumkin. I.P. Pavlov aytgan ediki, vaqtning fiziologik qabul qilinishi bu kishining tormozlanishi va ta`sirlanishidir, bu esa vaqtni hisoblashga yo`l beradi.
Bu fikrlar qator izlanishlar orqali ko`rsatilgan:
Ikinchi signal tizimida ta`sirlanish vaqtining etarli hisobga olinmasligidan kelib chiqadi, tormozlanish jarayonida unga ko`proq baholash xususiyatidandir.
Shunday qilib, aniq vaqt intervallarini vaqtinchalik baholash ta`sirlanish va tormozlanish dinamik jarayonida aniqlanadi.
Vaqt intervalida differentsirovka -vaqtga nisbatan shartli reflekslarning xosligidir.