2-мавзу Тест. Менежментнинг илмий мактаблари
(Меҳнат сарфи-натижа) (натижа-такдирланиш мукофат) х Валентлик (яъни қониқишни нисбий даражаси) формуласи қуйидаги мотивация назарияси моҳиятини акс эттиради
Портер-Лоулер
Абраҳам Маслоу
адолат
кутиш
Портер-Лоулер ва Абраҳам Маслоу
Назорат босқичлари:
дастлабки назорат, жорий назорат, якуний назорат
комплекс назорат, танланган назорат
босқичма-босқич назорат, ялпи назорат
жорий назорат ва танланган назорат
комплекс назорат, танланган назорат
. Рационал қарор – бу:
программалаштирилган қарор
вазиятдан келиб чиққан ҳолда, тажриба асосида ва тў\ри, кенг ахборот кўламига таянган ҳамда ташкилотни мақсадларига иложи борича тўлиқ мос келадиган қарор
интуитив қарор
режалаштирилган қарор
программалаштирилган ва интуитив қарор
Ташкилот муваффакиятини ташкил киладиган жиҳатлар:
ҳаётийлик
натижалилик
самарадорлик
унумдорлик
ҳаётийлик, натижалилик, самарадорлик, унумдорлик
Бошқаришнинг сир-асрорларини илмий асосда ўрганишда менежмент фани қуйидаги усулларнинг қайси бирини қўллайди:
кузатиш усули
эксперимент усули
моделлаштириш усули
системали ёндошув усули
кузатиш усули, эксперимент усули, моделлаштириш усули, системали ёндошув усули
А. Файолнинг диққат марказида, энг аввало:
«Инсоний муносабатлар» ни шакллантириш фикри туради
14 тадан иборат бошқариш принциплари туради
икки принцип, яъни аниқ қўйилган мақсад ва \оялар, шунингдек оқил ва со\лом фикр етади
ёлланма ишчилар меҳнатининг унумдорлигини оширишда \оятда самарадор ва мақбул усулларни излаш туради
икки принцип, яъни аниқ қўйилган мақсад ва \оялар, шунингдек оқил ва со\лом фикр етади ва ёлланма ишчилар меҳнатининг унумдорлигини оширишда \оятда самарадор ва мақбул усулларни излаш туради
. Бозор иқтисодиёти шароитида Ўзбекистонда давлат қуйидаги қайси принципларга асосланиб бошқарилади:
демократия принципи
иқтисодий муносабатларни демократиялаш принципи
юксак маънавият принципи
миллий хавфсизликни таъминлаш принципи
демократия, иқтисодий муносабатларни демократиялаш, юксак маънавият, миллий хавфсизликни таъминлаш принциплари
Бошқариш по\она (даража)ларига қараб мақсадлар қандай турларга бўлинади:
сиёсий мақсадлар
туман мақсадлари
иқтисодий мақсадлар
социал мақсадлар
маънавий-маърифий мақсадлар
Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг маънавий-маърифий функциясига киради:
фойда олишни таъминлаш
ходимларнинг социал эҳтиёжларини қондириш
бошқариш аппарати ходимлари ўртасида маъсулиятларни белгилаш
ходимларда ҳалолликни, адолат туй\усини тарбиялашга хизмат қилиш
ходимларнинг социал эҳтиёжларини қондириш, ходимларда ҳалолликни, адолат туй\усини тарбиялашга хизмат қилиш
Амал қилиш характерига қараб бошқарув қарорлари қуйидаги турларга бўлинади
вактинчалик қарорлар
тезкор (оператив) қарорлар
мунтазам қарорлар
вакти-вакти Билан қабул қилинадиган қарорлар
вактинчалик қарорлар, тезкор (оператив) қарорлар, мунтазам қарорлар, вақти-вақти билан қабул қилинадиган қарорлар
«Мақсадлар шажараси» деганда:
мақсаднинг муҳимлиги жиҳатидан занжирланиши, тартибланиши тушунилади
мақсадни қўйиш ва амалга оширишнинг мавжуд шарт-шароитларга бо\лиқлиги тушунилади
бир мақсаднинг бошқа мақсадга бўйсиниши тушинилади
мақсадлар билан уларга эришиш воситалари ўртасидаги алоқанинг график тасвири тушунилади
мақсаднинг муҳимлиги жиҳатидан занжирланиши, тартибланиши, мақсадни қўйиш ва амалга оширишнинг мавжуд шарт-шароитларга бо\лиқлиги, бир мақсаднинг бошқа мақсадга бўйсиниши, мақсадлар билан уларга эришиш воситалари ўртасидаги алоқанинг график тасвири тушунилади
Бошқариш фаолияти турларига қараб бошқариш функциялари:
худудий ва тармоқ функцияларига бўлинади
раҳбар ва буйсинувчи функцияларга бўлинади
умумий (асосий) ва аниқ функцияларга бўлинади
иқтисодий, социал, маънавий-маърифий ва ташкилий функцияларга бўлинади
худудий ва буйсинувчи функцияларга бўлинади
Бошқаришнинг иқтисодий методлари:
бошқариш аппаратининг муайян структурасини тузишга асосланади
буйруқлар, фармойишлар ва кулланмалар чиқариш уларнинг бажарилишини назорат қилишга асосланади
кадрларни тў\ри танлашга асосланади
иқтисодий манфаатлардан фойдаланишга асосланади
бошқариш аппаратининг муайян структурасини тузишга, кадрларни тў\ри танлашга асосланади
қарор қабул қилиш –бу:
мақсадга эришиш учун ташкилот раҳбарининг уз ваколатига ва омилкорлиги доирасида алтернативани танлаш жараёнидир
у ёки бу йўлни танлаб олишда бир тухтамга келиш ёки қандай булмасин бир фикрга келишдир
мененжернинг фикри-зикрини доим банд килиб турадиган ташвишдир
мақсадга эришиш учун ташкилот раҳбарининг уз ваколатига ва омилкорлиги доирасида алтернативани танлаш жараёнидир, мененжернинг фикри-зикрини доим банд килиб турадиган ташвишдир
қандай булмасин бир фикрга келишдир
Do'stlaringiz bilan baham: |