2-мавзу: шахсга йўналтирилган таълим турлари ва инновацион таълим шакл, метод ва воситалар. Режа

Педагогик муаммо – ҳал қилиниши зарур, бироқ, ҳали ечиш 
усули номаълум бўлган педагогик характердаги масала 

---

Таълим жараёнида муаммони қўйиш бир неча сатҳда кечади. Улар (3- жадвал): 
3-жадвали. Муаммони қўйиш даражалари 
 
 
Таълим жараёнида масалани қўйишда мавжуд шарт-шароитларни
аниқлашда муаммо фундаментал асос сифатида намоён бўлади. Ўқув
материаллари мазмунини ўзлаштиришда муаммонинг қўйилиши ва ҳал
этилиши қуйидаги босқичларда кечади (16-расм): 
16-расм. Муаммони қўйиш ва ҳал этиш босқичлари 
 
Педагогик жараёнда талаба “муаммо”га эмас, балки муаммоли вазиятга
рўпара қилинади.
Муаммоли вазият – талабаларнинг маълум топшириқларни бажариш 
(масалани ечиш, саволга жавоб топиш) жараёнида юзага келган зиддиятни 
англаши билан боғлиқ руҳий ҳолати бўлиб, у ҳал этилаётган 
масала билан боғлиқ янги билимларни излашни тақозо этади 
Дарҳақиқат, муаммоли вазият деганда талабанининг ҳозирда ёки
келгусида таълим мақсадига эришиши учун хавф туғдираиган вазият

---

тушунилади.
Муаммоли вазиятни ҳал қилиш бир неча босқичда кечади. Яъни ( 17-
расм):
17-расм. Муаммоли таълимнинг асоси бўлган босқичлари 
Педагогикада муаммоли вазият методи ҳам қўлланилади. 
Муаммоли вазият методи – талабаларни муаммоли вазиятга тўқнаш 
келишини таъминлаш асосида унинг сабаб ва оқибатларини таҳлил қилиш, 
уларнинг ечимини топиш бўйича кўникмаларини шакллантириш ва уларнинг 
билиш фаолиятини фаоллаштиришга асосланадиган йўл 
Методнинг моҳияти аниқ вазиятни таҳлил қилиш, баҳолаш ва унинг
ечими юзасидан қарор қабул қилишдан иборат. Таълим жараёнида
муаммоли вазият методи қўлланилганда талабаларнинг фаолиятлари
қуйидаги тизим асосида ташкил этилади (18-расм):