2-Mavzu. Kompyuterlarni tashkil qilishning raqamli mantiqiy asoslari

17-Mavzu. Tashqi xotira va ularning turlari, RAID massivlar.

Katta o’qituvchi Yusupov R.A.
https://drive.google.com/drive/folders/1wD6aPSg3XF1HA2oJ6G34G8tXvtvtv_Jo
Reja
Tashqi xotira va ularning turlari.
RAID massivlar.
Kompyuternig tashqi xotirasi katta hajmdagi ma’lumotlarni uzoq vaqt saqlash uchun mo’ljallangan.
Kompyuterning tashqi xotirasi energiyaga bog’liqmas hisoblanadi.
Tashqi xotira magnit va optik disklarda va magnit lentalarda bo’lishi mumkin.
Tashqi xotira xarakteristikalari

• Xotira hajmi (tashuvchi turiga bog’liq);
• Murojaat vaqti;
• Yozish zichligi – bitta yo’lak uzunligi birligiga yozilgan ma’lumot miqdori (1 bit / mm);
• Ma’lumotlarni almashish tezligi.

Disketlar

EMD = egiluvchan magnitli disk, floppy disk
5,25’’ (dyum)
3,5’’
yozisjga ruxsat etish
Formatlash – belgilash, sektorlar va yo’laklarni chizish.
1,44 Mbayt
300 ay/min

Egiluvchan diskda 80 yo’lakli 2 tomoni bor. Har bir yo’lakda 18 ta sektor mavjud.

Egiluvchan diskda 80 yo’lakli 2 tomoni bor. Har bir yo’lakda 18 ta sektor mavjud.

Bitta sektor hajmi = 512 bayt.
Disk hajmi = 2*80*18*512=1,44 Mbayt

Qattiq magnitli disklar (vinchestr)

Zamonaviy kompyuterlarning ajralmas qismi hisoblanadigan vinchestr (HDD – Hard Disk Drive) – o’zida magnit qoplamali va yuqori tezlikda aylanadigan disklar guruhini tavsiflaydi.

Vinchestrlar
Hajmi: 4 Tbaytgacha
Aylanish davri (chastotasi) : 7200 ay/min, 10000 ay/min
Ulanish: IDE, SATA
tashqi vinchestrlar
QMD = qattiq magnitli disk
HDD = hard disk drive
Qattiq magnitli disk
Birinchi qattiq disk tashuvchilari 1955 yilda ishlab chiqilgan.
Diametri 24 dyumli 50 diskdan iborat tashuvchining hajmi 5 Mbayt bo’lib, aylanish tezligi 1200 ay/min.
Tashuvchining o’lchamini zamonaviy ikkita ikki kamerali muzlatkiz bilan taqqoslash mumkin.