2-mavzu: Kasb psixologiyasining tadqiqot metodlari Reja: Kasbiy psixologiya fani tadqiqot metodlarining klassifikasiyasi

Sh.Byuler
intellektual taraqqiyot 
quyidagi bosqichlardan iborat bo`lishi shart deb hisoblaydi: 
1)-
sinkretizm
(tushunchalarni bir - biridan ajrata olmaslik holati); 
2)-
agglyutinizm
(maktab yoshiga yaqin bolalarda fantaziyaning kuchayishi, 
vaqtni noadekvat, noto`g`ri idrok qilish, har bir obrazlarni muayyan bo`laklariga 
binoan bir umumiyatga yaxlitlash, birlashtirish); 
3)-
xayolot
(ijodiy xayol) yordamida inson o`zi tug`ilib o`sgan Vataniga 
biron - bir jihatdan yordam berishi;
4)-
realiya
(realizm, ya`ni atrof muhitdagi narsa va hodisalarga nisbatan 
yaqqol tuzilmani yaratish, turmush tajribalariga mumkin qadar yaqinlashib 
kelishdan iborat fikrlashning ko`rinishi singari). Insoniyatning tarixiy
rivojlanish jarayonida intellekt deb atalmish fenomenni o`rganish borasida 
ko`pgina ishlar qilingan. Shulardan biri intellektni o`rganish testlaridir. Ko`pgina 
mumtoz testlar shaxsning intellekt darajasini aniqlashda muhim rol o`ynab 
kelmoqda. Bular qatoriga 
Stenford-Bine
shkalasini keltirib o`tish mumkin.
Stenford-Bine shkalasi qiziqarli topshiriq va masalalardan tuzilgan bo`lib, 
tekshiriluvchilarning yoshiga qarab taqsimlangandir. Biz quyida ana shu intellekt 
test so`rovnomalaridan namunalar keltiramiz va ularni sharhlab berishga harakat 
qilamiz.
I. 
4 yoshli bolalar uchun
(har bir vazifani bajarish vaqti 2 oy):
- har xil uzunlikda kesilgan shakllar va narsalarni taqqoslash;
- turli tipdagi shakllar o`rtasidagi farqlarni aniqlash;
- 4ta tanga pulni sanab chiqish; 
- kvadrat chiz va uni izohlab, tushuntir;
- berilgan savollarga to`g`ri, aniq va tushunarli qilib javob qaytarish talab
etiladi,
- tashqaridan yordam berish man qilinadi; 
- to`rtta raqamni to`g`ri va teskari sanash, takrorlash talab qilinadi.
II.