2-мавзу. Инфратузилманинг моҳияти, таркиби ва туркумлаштирилиши

Аграр секторда хизмат кўрсатиш инфратузилма субъектларини ташкил этиш бўйича ислоҳотлар жараёни

• Биринчи босқич (1991-1995 йиллар) - инфратузилманинг янги субъектларини шакллантириш ва мавжудларини ривожлантиришнинг ташкилий, иқтисодий ва ҳуқуқий механизмларини ишлаб чиқилиб, услубий ва концептуал тадбирлар тадбиркорларнинг эҳтиёжларини қондириш, тадбиркорлик асослари бўйича мутахассисларни тайёрлаш, ўқитиш ва қайта касбий тайёрлаш, савдо-тижорат тузилмаларини хусусийлаштириш, агрохизмат, биржа, хизматлар бозорини ва ташқи иқтисодий фаолият тузилмалари шаклланди.
• Иккинчи босқич (1996-2000 йиллар) - инфратузилма субъектлари мажмуасининг шаклланиши ва улар фаолияти ривожлантирилиб, бу босқичда иқтисодиётда пул-кредит механизмлари такомиллаштирилди, қишлоқ хўжалигининг барча соҳаларини молиялаштириш ва кредитлаштиришга ихтисослаштирилган янги турдаги тижорат банклари ва турли молиявий жамғармалар ташкил этилди
• Учинчи босқич (2000 йил ва ҳозирги давргача) - бу босқич бевосита Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида иқтисодий ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва эркинлаштиришнинг бошланиши билан боғлиқдир. Ушбу босқичда қишлоқ хўжалиги иқтисодиётига хизмат қиладиган институтлардан ташкил топган мустаҳкам тизим яратилди. Бунда молия ва банклар фаолиятини самарали йўлга қўйиш, бозор инфратузилмаси фаолиятини эркинлаштириш, бошқа инфратузилма субъектлари ўртасида бозорга мос ҳақиқий рақобат муҳити яратилиб, уларнинг фаолияти такомиллаштирилди.

Инфратузилма муассасалари уларнинг хизмат кўрсатиш соҳалари нуқтаи назардан уч гуруҳга бўлинади.

• Инфратузилма муассасалари уларнинг хизмат кўрсатиш соҳалари нуқтаи назардан уч гуруҳга бўлинади.
• Биринчи гуруҳ – бу ишлаб чиқариш инфратузилмаси муассасалари, иккинчи гуруҳга ҳудуддаги ижтимоий соҳа муассасалари, учинчи гуруҳга бозор инфратузилмаси муассасалари бозорда маҳсулот, пул ҳамда ишчи кучлари ҳаракатини таъминловчи корхона ва ташкилотлар киради. Ҳозирги шароитда ҳудудларда хизмат кўрсатиш тоифасига кирувчи бозор инфратузилмаларини ривожлантириш, уларнинг фаолияти самарадорлигини ошириш ҳудудий тадбиркорликни, айниқса кичик бизнес шаклини тараққий этилишининг ўта муҳим масалаларидан ҳисобланади.
• Қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришига хизмат кўрсатувчи инфратузилманинг ўрни ва аҳамияти беқиёсдир. Чунки, қишлоқ хўжалик маҳсулотлари етиштиришнинг барча жараёнларида, жумладан, ерни экин экишга тайёрлаш (ерни текислаш, шудгорлаш), уруғни ерга қадашдан бошлаб, зарур агротехник тадбирлар ўтказиш, етиштирилган маҳсулотларни йиғиб–териб олиш ва бошқа бўладиган жараёнларда турли сервис хизматлари кўрсатилаяпти.