2-Mavzu: buxgalteriyа balansi

1-сон БҲМС “ Ҳисоб сиёсати ва молиявий ҳисобот”, 66-банд

1. “Баланс” тушунчаси ва унинг иктисодий аҳамияти
Бухгалтерия баланси - хўжалик маблағларини уларнинг турлари ва ташкил топиш манбалари бўйича муайян бир даврга пулда ифодаланиб умумлаштириб акс эттириш ва иқтисодий гуруҳлаш усулидир.

2. Бухгалтерия балансининг тузилиши ва мазмуни
Баланс тузилиши шакли бўйича – икки қисмдан иборат:
активлар ва пассивлар
Чап томони активлар деб аталиб, улар хўжалик маблағларидан ташкил топади.
Ўнг томони эса пассивлар бўлиб, маблағларнинг ташкил топиш манбалари ва мажбуриятларидан иборат бўлади
Активлар = Хусусий капитал + мажбуриятлар

2. Бухгалтерия балансининг тузилиши ва мазмуни
«Актив» атамаси лотинча - фаолиятли, амал қилиш, мавжуд бўлиш деган сўзлардан келиб чиққан. Шундан келиб чиқиб, актив деганда маблағлар қандай амал қилаётганлигини, ишлаётганлигини кўрсатувчи маблағлар гуруҳланишини тушуниш керак
«Пассив» атамаси лотинча - фаолсиз, холис, бетараф турмоқ, тушунтириш каби сўзларнинг илдизидан олинган. Тарихан бу атама дастлаб фақат қарзга олинган маблағларга нисбатан, яъни учинчи шахслар олдидаги мажбуриятларга нисбатан қўлланилган.

2. Бухгалтерия балансининг тузилиши ва мазмуни
Баланс
Баланс пассиви
(ташкил топиш манбалари)
Баланс активи
(хўжалик маблағлари)
Жорий
Хусусий
капитал
Узоқ муддатли
Мажбуриятлар

Активлар	Пассивлар
Узоқ муддатли активлар	Хусусий капитал
Асосий воситалар Номоддий активлар Қимматли қоғозлар Капитал қўйилмалар	Устав капитали Қўшилган капитал Резерв капитали Тақсимланмаган фойда
Жорий (айланма) активлар	Мажбуриятлар
Материаллар Ишлаб чиқариш Пул маблағлари Дебиторлик қарзлар