2 мавзу: Бухгалтерия ҳисоби предметининг характеристикаси

Ишлаб чиқаришга хизмат қилиш ва бошқариш харажатларини ҳисобга олиш учун “Умумишлаб чиқариш харажатлари” счётидан фойдаланилади. Бу счёт мазмун жиҳатидан транзит счёт булиб, ҳисобот даври давомида сарфларни вақтинча ҳисобга олиш учун ишлатилади ва ҳисобот даврининг охирига “Молиявий натижалар” ҳисоботида акс эттириладиган қолдиғи бўлмайди. Умумишлаб чиқариш сарфлари қўйдаги праводкалар билан расмийлаштирилади:

• Ишлаб чиқаришга хизмат қилиш ва бошқариш харажатларини ҳисобга олиш учун “Умумишлаб чиқариш харажатлари” счётидан фойдаланилади. Бу счёт мазмун жиҳатидан транзит счёт булиб, ҳисобот даври давомида сарфларни вақтинча ҳисобга олиш учун ишлатилади ва ҳисобот даврининг охирига “Молиявий натижалар” ҳисоботида акс эттириладиган қолдиғи бўлмайди. Умумишлаб чиқариш сарфлари қўйдаги праводкалар билан расмийлаштирилади:
• Дт - “Умумишлаб чиқариш сарфлари” счёти
• Кт - “Материаллар ҳисобга олинадиган счётлар”.
• Кт-“Ходимлар билан меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича ҳисоблашишларни ҳисобга олувчи счётлар”.
• Кт – “Ижтимоий сўғурта бўйича туловлар”.
• Кт – “Келгуси давр сарфлари”
• Кт – “Асосий воситаларни эскириши ҳисобга олинадиган счётлар”

Ҳисобот ойи тугагандан кейин умумишлаб чиқариш сарфлари тайёр маҳсулотлар таннархига қўшилади. Бунинг учун умумишлаб чиқариш сарфларини тайёр маҳсулотларнинг алоҳида турлари орасида тақсимлаш расчёти тўзилади. Шу расчётга биноан,

• Ҳисобот ойи тугагандан кейин умумишлаб чиқариш сарфлари тайёр маҳсулотлар таннархига қўшилади. Бунинг учун умумишлаб чиқариш сарфларини тайёр маҳсулотларнинг алоҳида турлари орасида тақсимлаш расчёти тўзилади. Шу расчётга биноан,
• Дт – “Асосий ишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга олиб борувчи счётлар”
• Кт – “Умумишлаб чиқариш сарфлари” счёти праводкаси тузилади.

Харажатлар тўғрисидаги Низомга мувофиқ хўжалик субъектларини бошқариш ва хизмат кўрсатиш харажатлари “Давр харажатлари” счётида юритилади. Низомга мувофиқ бу харажатлар ҳисобот даври охирида молявий натижалар ҳисобидан қопланади.

• Харажатлар тўғрисидаги Низомга мувофиқ хўжалик субъектларини бошқариш ва хизмат кўрсатиш харажатлари “Давр харажатлари” счётида юритилади. Низомга мувофиқ бу харажатлар ҳисобот даври охирида молявий натижалар ҳисобидан қопланади.
• Бухгалтерия ҳисобининг журнал-ордер шаклида ишлаб чиқариш харажатларининг синтетик ҳисоби 10, 10-1 журнал ордерларида ҳамда 10, 12, 15 қайдномаларда юритилади.